"Το επόμενο μεγάλο έργο μου θα είναι ένα κοντσέρτο για τσέλο και ορχήστρα. Το πρώτο μέρος - ένα Αλεγκρέτο με πνεύμα χαρούμενου εμβατηρίου - είναι ήδη έτοιμο <....>... έχω σχεδιάσει αυτό το κοντσέρτο εδώ και πολύ καιρό. Η αρχική παρόρμηση για την σύνθεση αυτή προήλθε απ' την Συμφωνία Κοντσερτάντε για τσέλο και ορχήστρα του Προκόφιεφ. Αυτό το έργο μου διήγειρε ένα ζωντανό ενδιαφέρον και μ' έκανε να στραφώ σ' αυτό το είδος"
“Creative Plans of Dmitri Shostakovich”, “Sovietskaya Kultura” - 6 Ιουνίου 1959
 |
| Ντιμίτρι Σοστακόβις |
Ο Ντιμίτρι Σοστακόβιτς κατέχει μια μοναδική θέση στους συνθέτες του 20ού αιώνα. Έχει την ικανότητα να επικοινωνεί με το ακροατήριό του παρ' όλο το μοντέρνο ύφος του, ένα ύφος που από μόνο του είναι ενδιαφέρον αφού γενικά αποφεύγει τις σύγχρονες τάσεις της ατονικότητας και της σειριακής μουσικής. Το πρώτο κοντσέρτο γου για τσέλο είναι ένα σπουδαίο έργο στο είδος του αλλά και ανάμεσα σε όλα τα έργα του συνθέτη. Καταδεικνύει το ύφος του Σοστακόβιτς μέσα από την χαρακτηριστική χρήση αρμονίας, φόρμας, μελωδίας και αντίστιξης.
Το κοντσέρτο έχει τέσσερις κινήσεις, διότι η καντέντσα αποτελεί μόνη της μια κίνηση
1.Allegretto
2.Moderato
3.Cadenza
4.Allegro con moto
Σε αντίθεση με τον Προκόφιεφ, που συστηματικά συμβουλευόταν τον Ροστροπόβιτς καθ' όλη την διάρκεια της σύνθεσής του Συμφωνία Κοντσερτάντε, ο Σοστακόβιτς δεν ρώτησε ούτε μια φορά τον τσελίστα μέχρι που ολοκληρώθηκε το έργο. Ο Ροστροπόβιτς, που γι' αυτόν γράφηκε κι αφιερώθηκε το κοντσέρτο, έμαθε γι' αυτό από την εφημερίδα διαβάζοντας μια συνέντευξη του Σοστακόβιτς. Στο τέλος του Ιουλίου του 1959, ο Ροστροπόβιτς έλαβε μια κάρτα απ' τον Σοστακόβιτς με την παράκληση να παίξει το κοντσέρτο που μόλις είχε ολοκληρώσει. Πράγματι, ο Ροστροπόβιτς πήγε στο Λένινγκραντ στις 2 Αυγούστου και την ίδια βραδιά άκουσε την μουσική του Κοντσέρτου για πρώτη φορά στο διαμέρισμα της αδελφής του συνθέτη, Μαρίας Νμιτρίεβνα, όπου ο Σοστακόβιτς του το έπαιξε στο πιάνο. Ο Ροστροπόβιτς έμαθε το Κοντσέρτο από μνήμης μέσα σε τέσσερις! (ναι 4) μέρες! Στις 10 Αυγούστου, αυτός κι ο πιανίστας Αλεξάντερ Ντεντιούκιν έπαιξαν από μνήμης το κοντσέρτο για τον Σοστακόβιτς στην ντάτσα του στο Κομάροβο κοντά στο Λένινγκραντ.
 |
| Μστισλάβ Ροστροπόβιτς |
Η πρεμιέρα του Κοντσέρτου έγινε στο Γκραν Χωλ της Φιλαρμονικής του Λένινγκραντ στις 21 Σεπτεμβρίου 1959 με σολίστ φυσικά τον Μστισλάβ Ροστροπόβιτς και διευθυντή ορχήστρας τον Εβγκένι Μραβίνσκυ. Στην Μόσχα παίχτηκε στις 9 Οκτωβρίου 1959 με την Συμφωνική Ορχήστρα της Σοβιετικής Ένωσης και διευθυντή τον Αλεξάντερ Γκάουκ. Η Αμερικανική πρεμιέρα έγινε στις 6 Νοεμβρίου 1959 στην Φιλαδέλφεια με την Ορχήστρα της Φιλαδέλεφειας και διευθυντή ορχήστρας τον Ευγένιο Όρμανδι , ενώ στην Βρετανία έγινε στις 8 Σεπτεμβρίου 1960 στα πλαίσια του Φεστιβάλ του Εδιμβούργου.
Είναι άγνωστο πού βρίσκεται το χειρόγραφο του συνθέτη. Θεωρείται ως το πιο καλοδουλεμένο κοντσέρτο του εξ αιτίας του αλάνθαστου τρόπου με τον οποίο συνδυάζει δυνατές μουσικές ιδέες με εντυπωσιακή βιρτουόζικη γραφή για ένα σόλο όργανο. Η σύνθεση αυτή, μέσα στα σπλάχνα της φέρει την μουσική υπογραφή του συνθέτη, όπως και πολλές άλλες συνθέσεις του, DSCH (D=ρε, S=μι ύφεση, C=ντο, Η=σι φυσικό). Αξίζει να πούμε στο τέλος, ότι στα όργανα της ορχήστρας υπάρχει μόνο ένα χάλκινο όργανο, ένα σόλο κόρνο που παίζει το alter ego του σολίστα, αναγκάζοντάς τον συχνά να έχει μακροσκελείς διαλόγους μαζί του ενώ η ορχήστρα σιωπά. Ελάχιστα κοντσέρτα στην ιστορία έχουν μια τέτοια δυνατή εκφορά.
Ηχογράφηση 1960, Μαέστρος Sir Charles Groves
Λονδίνο
 |
| Rostropovich -ζωγράφος Vincenzo Aprile |
ΠΗΓΕΣ
Wikipedia
DSCH
Redlands Symphony
LAPhil
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου