Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2021

Όνειρα γλυκά, Νανούρισμα - Μπλέηκ - Πανούφνικ

 Ένα νανούρισμα απ' την Αγγλίδα συνθέτρια Πολωνικής καταγωγής Ροζάνα Πανούφνικ γεν. 1968 ( Roxanna Panufnik) που έγραψε για λογαριασμό της χορωδίας Royal Choral Society.


A Cradle Song


Roxanna Panufnik


H Πανούφνικ εμπνεύσθηκε αυτό το νανούρισμα απ' το ομότιτλο ποίημα του Ουίλιαμ Μπλέηκ κι έχει χρησιμοποιήσει τις περισσότερες στροφές του ποιήματος.

William Blake



Το νανούρισμα όπως το έγραψε ο Μπλέηκ:

A Cradle Song

SWEET dreams, form a shade
O’er my lovely infant’s head;
Sweet dreams of pleasant streams
By happy, silent, moony beams.

Sweet sleep, with soft down
Weave thy brows an infant crown.
Sweet sleep, Angel mild,
Hover o’er my happy child.

Sweet smiles, in the night
Hover over my delight;
Sweet smiles, mother’s smiles,
All the livelong night beguiles.

Sweet moans, dovelike sighs,
Chase not slumber from thy eyes.
Sweet moans, sweeter smiles,
All the dovelike moans beguiles.

Sleep, sleep, happy child,
All creation slept and smil’d;
Sleep, sleep, happy sleep,
While o’er thee thy mother weep.

Sweet babe, in thy face
Holy image I can trace.
Sweet babe, once like thee,
Thy maker lay and wept for me.

Wept for me, for thee, for all,
When He was an infant small.
Thou His image ever see,
Heavenly face that smiles on thee,

Smiles on thee, on me, on all;
Who became an infant small.
Infant smiles are His own smiles;
Heaven and earth to peace beguiles.




Εδώ μια μετάφραση έξι στροφών του ποιήματος (όχι κατ' ανάγκην στην σειρά του πρωτότυπου) του Ανδρέα Αγγελάκη, που περιέχεται στην συλλογή William Blake, "ΠΟΙΗΜΑΤΑ" εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, Αθήνα 1983 σελ. 20-21

ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑ

Ονείρατα γλυκά έναν ίσκιο πλέξτε
πάνω απ' του καλού μωρού μου το κεφάλι.
Ονείρατα γλυκά με γάργαρα νερά
που λούζει ένα καλό και σιωπηλό φεγγάρι.

Χαμόγελα γλυκά, μέσα στη νύχτα
πετάξτε πάνω από το σπλάχνο μου.
Στάζουνε μέλι τα χαμόγελα της μάνας
κι όλη τη νύχτα θα σε θρέφουν, άγγελέ μου.

Κοιμήσου, αστρί, τριαντάφυλλό μου
κι η γης αποκοιμήθηκε χαμογελώντας.
Νάνι το αστρί, το πριγκιπόπουλό μου
στο μαξιλάρι σου δακρύζει η μάνα.

Σπλάχνο μου εσύ, στο πρόσωπό σου
μιαν άγια εικόνα σα να βλέπω.
Σπλάχνο μου εσύ, κι ο Ιησούς Χριστός
δάκρυζε κάποτε έτσι και για μένα.

Για μένα δάκρυζε, για σένα, για όλους
όταν κι Αυτός ένα μικρό ήτανε μωρούλι.
Ας βλέπεις πάντα μπρος σου τη μορφή Του
σε ουράνιο φως να σου χαμογελάει.

Σε σένα και σε μένα, σε όλους.
Μωράκι που έγινε για χάρη μας.
Χαγόγελα μωρού είναι τα χαμόγελά Του.
Στης γης χαρίζει και στα ουράνια ειρήνη.


Φραντς Σούμπερτ - Ο Θάνατος και η Κόρη

 Τέταρτος στη σειρά γιος ενός δασκάλου, γεννήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 1797 δέχτηκε τα πρώτα μαθήματα μουσικής απ’ τον πατέρα ου και τον οργανίστα της εκκλησίας του Λίχτενταλ, Μ. Χόλτσερ. Χάρη σε μια υποτροφία εισάγεται το 1808 στο  Stadtkonvikt της Βιέννης ως επίδοξος χορωδός του παλαιού. Μαθήτευσε για πέντε χρόνια δίπλα στον Α. Σαλιέρι και μπόρεσε έτσι να διευθύνει τη μαθητική ορχήστρα για την οποία έγραψε και τις πρώτες συμφωνικές συνθέσεις του.

Φραντς Σούμπερτ


Το 1813 αφήνει στο  Stadtkonvikt και παρακολουθεί για ένα χρόνο μαθήματα στην Παιδαγωγική Ακαδημία, με σκοπό να ασκήσει το επάγγελμα του δασκάλου. Το φθινόπωρο του 1814 κατορθώνει να προσληφθεί στο σχολείο του πατέρα του ως δάσκαλος.

Χάρη στη γενναιοδωρία ενός φίλου του Φ.φον Σόμπερ ο Σούμπερτ μπόρεσε να εγκαταλείψει το 1817 την διδασκαλία στη στοιχειώδη εκπαίδευση. Στο σπίτι της μητέρας του Σόμπερ όπου ήταν φιλοξενούμενος, γνώρισε τον τραγουδιστή Τζ. Μ. Φόγκλ και μαζί του αφιερώθηκε στην διοργάνωση μουσικών βραδινών, τις «σουμπερτιάδες» τηςν Βιέννης. Παρ’ όλα αυτά, οι αβέβαιες οικονικές συνθήκες τον αναγκάζουν να αναλάβει εκ νέου τη θέση του δασκάλου. 

Το 1821 με τη συνδρομή κάποιου ατόμου μπόρεσε να δημοσιεύσει ορισμένα λίντερ και μια συλλογή 36 χορών. Μια όπερα, η Alfonso und Estrella δεν ανέβηκε ποτέ κατά τη διάρκεια της ζωής του. 

Προς το τέλος του 1822 και κατά τη διάρκεια ολόκληρου του 1823 υπέφερε από αφροδίσιο νόσημα, πράγμα που δεν τον εμπόδισε να εργάζεται δραστήρια.

Το 1824 αρχίζει με τρία αριστουργήματα μουσικής δωματίου, τα Κουαρτέτα σε λα ελάσσονα και ρε ελάσσονα ( Ο θάνατος και η κόρη) και το Οκτέτο, όμως η όλη παραγωγή του Σούμπερτ έργων για όργανα περνά απαρατήρητη. Σ’ αυτό το διάστημα η κατάσταση της υγείας του χειροτερεύει και αυτό τον αναγκάζει να αποσυρθεί από την κοινωνική ζωή. Το Μάρτιο του 1827, πεθαίνει ο Μπετόβεν. Στην κηδεία του ο Σούμπερτ μεταφέρει του επικήδειους πυρσούς. Τον Οκτώβριο 1828 η αρρώστια τον στέλνει εκ νέου στο κρεβάτι. Η διάγνωση είναι τυφοειδής πυρετός. Ο θάνατος επήλθε στις 19 Νοεμβρίου.

Το κουαρτέτο αρ. 14 σε ρε ελάσσονα γνωστό με την επωνυμία  "Ο θάνατος κι η κόρη". Αποτελεί έναν απ’ τους πυλώνες των έργων της μουσική δωματίου. Γράφτηκε το 1824, εποχή κατά την οποία ο συνθέτης ήταν σοβαρά άρρωστος και άρχισε να καταλαβαίνει ότι επέρχεται το τέλος του. Είναι σαν η δήλωση του θανάτου του. Το κουαρτέτο πήρε το όνομα αυτό απ’ το θέμα του δεύτερου μέρους που είναι ο τίτλος ενός τραγουδιού του που έγραψε το 1817. Όμως το θέμα του θανάτου είναι εμφανές σε όλα τα μέρη του κουαρτέτου. Παίχτηκε για πρώτη φορά το 1826 σε ιδιωτικό χώρο με τον Σούμπερτ στην βιόλα και εκδόθηκε το 1831, τρία χρόνια μετά τον θάνατο του συνθέτη. Παρ’ όλα αυτά αποτελεί μόνιμο ρεπερτόριο των εκτελεστών μουσικής δωματίου. 


Ένας πίνακας της Marianne Stokes  (1854–1935) με θέμα  "Ο Θάνατος και η Κόρη"



Το έργο αποτελείται από 4 κινήσεις:

1.Αllegro    2. Andante    3. Scherzo   4. Presto


Γενικά το κουαρτέτο χαρακτηρίζεται από απότομες και δραματικές αντιθέσεις fortissimo μέχρι pianissimo, απ’ το λυρισμό μέχρι την τραγικότητα.


 Εκτός από το μικρό και φοβισμένο ξέσπασμα της κόρης, η μελωδία και η συνοδεία στο πρώτο μέρος υπακούουν σ’ ένα θρηνώδη ρυθμό που ελάχιστα ξεφεύγει από ένα μονότονο παλμό, υπονοώντας την ζοφερότητα και το αναπόφευκτο του χάους που μια αφελής κοπέλα δύσκολα υποψιάζεται.


Schubert: String Quartet No.14 In D Minor, D. 810 "Death and the Maiden" - 1. Allegro

Το δεύτερο μέρος του κουαρτέτου αποτελείται από παραλλαγές του τραγουδιού που αναπτύσσσεται. Αφού αρχίσει μ’ ενα αυστηρό θέμα, τα κεντήματα του βιολιού θυμίζουν την κόρη, έπειτα η δομή πυκνώνει, σκοτεινιάζει και γίνεται πιο επείγουσα καθώς ο θάνατος πλησιάζει πριν αναδυθεί στην υπεσχημένη ακινησία. Στην τελευταία παραλλαγή, το μοιρολόι επιστρέφει, προχωρεί σε μια δυναμική κορύφωση θριάμβου και μετά υποχωρεί σ’ ένα ψίθυρο καθώς ο θάνατος κινείται για να παραμονεύσει το επόμενο αθώο του θύμα.


Schubert: String Quartet No.14 In D Minor, D. 810 "Death and the Maiden" - 2. Andante con moto


Το υπόλοιπο του κουαρτέτου παρέχει ένα πρόλογο και ένα επακόλουθο σ’ αυτό το κεντρικό δράμα, εδραιώνοντας και συντηρώντας την διάθεση σε ελάσσονα τονικότητα, τεταμένους ρυθμούς, τολμηρές αρμονικές ακολουθίες και θυελλώδεις συγκινήσεις.  Το Scherzo  είναι ένας γκροτέσκος χορός του θανάτου, οξύς και μ’ ενα είδος τραχιάς γοητείας.

Schubert: String Quartet No.14 In D Minor, D. 810 "Death and the Maiden" - 3. Scherzo (Allegro...


Το φινάλε είναι μια συνεχής σπειροειδής ένταση και με μια δέσμη ενέργειας, που θα κορυφωθεί με μια ιλιγγιώδη επιτάχυνση σ’ ένα ξέπνοο λαχάνιασμα. Όλοι ξέρουμε ότι ο προορισμός της ανθρωπότητας στο τέλος είναι να χάσει την μάχη με τον θάνατο, αλλά ο Σούμπερτ μας παρακινεί ( και τον εαυτό του βέβαια) να αντισταθούμε.

Schubert: String Quartet No.14 In D Minor, D. 810 "Death and the Maiden" - 4. Presto



Εδώ θα σας παραθέσω το Lied Der Tod und das Madchen  D.531 ( O Θάνατος κι η κόρη) το οποίο περιέχεται στο δεύτερο μέρος του κουαρτέτου.

Schubert: Der Tod und das Mädchen, D. 531


Τα λόγια είναι από ένα ποίημα του Matthias Claudius

 

Der Tod und das Mädchen

 Das Mädchen:

"Vorüber! ach, vorüber!
Geh, wilder Knochenmann
Ich bin noch jung, geh, Lieber!
Und rühre mich nicht an."

 Der Tod:

"Gib deine Hand, du schön und zart Gebild
Bin Freund und komme nicht zustrafen
Sei gutes Muts! Ich bin nicht wild,
Sollst sanft in meinen Armen schlafen."

                                                                        
Ελληνικά: ( Η μετάφραση έγινε απ' τον ευγενικό φίλο Άκη Α.)

 Η κόρη:

 Μακριά μου, αχ, μείνε μακριά μου!
Φύγε, αγριεμένε σκελετέ
Είμαι ακόμη νέα, φύγε καλέ μου!
Και μην με αγγίζεις / ακουμπάς

 Ο θάνατος:

 Δώσε μου το χέρι σου, εσύ, με την όμορφη και τρυφερή παρουσία.
Είμαι φίλος και δεν έρχομαι για να σε τιμωρήσω.
Να είσαι αισιόδοξη (μην ανησυχείς), δεν είμαι άγριος.
Κοιμήσου απαλά στα χέρια μου (στην αγκαλιά μου).


*
*
*
 


΄Ηταν κοινή πρακτική στην αλλαγή απ’ τον 19ο στον 20ο αιώνα, οι μαέστροι να κάνουν μεταγραφές σε επιλεγμένα έργα μουσικής δωματίου ώστε να γίνουν γνωστά στο ευρύτερο κοινό.  Ο Μάλερ συνήθιζε να αλλάζει τα κείμενα σε δημοφιλή κομμάτια και έκανε συχνά αξιοσημείωτες αλλαγές στις παρτιτούρες που διηύθυνε.  Κάποτε εκμυστηρεύθηκε στην φίλη του Natalie Bauer-Lechner ότι «κάποιος μπορεί να πάρει τα θέματα του Σούμπερτ και να τα αναπτύξει. Στην πραγματικότητα δεν θα τους έκανε κανένα κακό διότι ήταν ελάχιστα επεξεργασμένα». Ο Μάλερ πήρε το εξαιρετικό κουαρτέτο εγχόρδων του Σούμπερτ, «Ο Θάνατος και η Κόρη» κι έγραψε λεπτομερείς σημειώσεις υποδεικνύοντας πώς θα έπρεπε η μουσική αυτή να μεταγραφεί για ορχήστρα εγχόρδων ώστε να παρουσιαστεί σε μεγάλες αίθουσες συναυλιών με την πρώτη ευκαιρία. Αυτό που άφησε πίσω του ήταν μια ημιτελής μεταγραφή, με άφθονες και λεπτομερείς σημειώσεις στην ενορχήστρωση, στους χρωματισμού και στον τρόπο παιξίματος. Πολύ μετά τον θάνατό του η κόρη του Μάλερ ανακάλυψε την ημιτελή μεταγραφή και την έδωσε στους αναλυτές και σχολιαστές του Μάλερ: David Matthews και Donald Mitchell. Αυτοί έφτιαξαν τα ορχηστρικά μέρη σύμφωνα με τις σημειώσεις του Μάλερ και η παρτιτούρα δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1984.


Schubert - Death and the Maiden (Arr. by Gustav Mahler)












 


 

Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2021

Wu Tong - Η Βροχή που πέφτει απ' την Σκεπή

 

Ο Γου Τονγκ (γεν. 1971)  είναι  σολίστ του σενγκ και τραγουδιστής αλλά κι ένας απ' τους πιο πετυχημένους μουσικούς της Κίνας. Το 1991, αυτός και άλλοι τέσσερις συμμαθητές του απ' το Ωδείο ίδρυσαν την Μπάντα Lunhui ή Again που το 2000 έγινε το πρώτο ροκ συγκρότημα που έπαιξε στην εθνική τηλεόραση της Κίνας.

Το Σενγκ είναι ένα πνευστό όργανο με ελεύθερο καλάμι και κάθετους σωλήνες. Είναι ένα πολύ παλιό όργανο ηλικίας άνω των 3.000 ετών που παραδοσιακά παιζόταν από όμορφες κυρίες και σπάνια από άνδρες.


O Wu Tong παίζοντας Σενγκ 



Λέει ο Γου Τονγκ: "Άρχισα να μαθαίνω σενγκ απ' τα πέντε μου χρόνια και ανήκω στην τέταρτη γενιά της οικογένειάς μου που παίζουν αυτό το όργανο. Ο πατέρας μου επέλεξε να το διδαχθώ επειδή έχει προκατασκευασμένους ήχους, όπως το πιάνο και ήταν μια πολύ καλή άσκηση για μένα πριν αρχίσω και το τραγούδι. Μου πήρε περίπου 35 χρόνια παίζοντας σενγκ ώσπου να καταλάβω την όμορφη ιστορία που κρύβεται πίσω απ' αυτό το όργανο. Πιο πριν δεν καταλάβαινα το σενγκ και πάντα αναρωτιόμουν γιατί ο πατέρας μου επέλεξε αυτό το όργανο για μένα. Όταν έπαιζα στο ροκ συγκρότημά μου, η κιθάρα δημιουργούσε αυτό το δυναμικό συναίσθημα αλλά όταν έπαιζα το σενγκ, ένιωθα ότι δεν ήταν ικανοποιητικό. Ήταν ακουστικό, αλλά δεν "γλίστραγε" και δεν μπορούσε να μπει σ' ενισχυτή. Δεν ήταν βαρύ ούτε πολύ εκφραστικό.

Αλλά τώρα καταλαβαίνω ότι το σενγκ πραγματικά εκφράζει τον πυρήνα του Κινεζικού πνεύματος. Έχει πολλά ευγενή χαρακτηριστικά: δεν είναιι ακραίο, είναι ευκρινές, είναι  άμεσο αλλά δεν είναι άκαμπτο. Είναι απλό και όμορφο με τον δικό τρόπο.

O Γου Τονγκ εμπνεύστηκε μια σύνθεση που ονομάζει "Η Βροχή που πέφτει απ' την Σκεπή" από μια ιστορία της Βόρειας Δυναστείας Σονγκ 960- 1127 μ.Χ. Πρόκεται για έναν δόκιμο μοναχό Ζεν που βίωσε μια στιγμή φώτισης παρατηρώντας την βροχή που έπεφτε απ' την μαρκίζα μιας σκεπής. Η ιστορία ανήκει στον κλασικό τύπο των γρίφων του Ζεν.

Μια βροχερή μέρα, ένας δόκιμος μοναχός ρώτησε τον καταξιωμένο δάσκαλο του Ζεν Γκισίγνκ για την θεμελιώδη έννοια του Βουδισμού. Ο δάσκαλος του έδειξε τις βροχοστάλες που έπεφταν απ' τις μαρκίζες μιας κοντινής σκεπής. Ο δόκιμος μοναχός που ήταν για πολύ ώρα σαστισμένος, ξαφνικά βίωσε μια φώτιση και αυτοσχεδίασε τον παρακάτω γρίφο:

"Βροχοστάλες πέφτουν απ' τις μαρκίζες, κρυστάλλινος ήχος που πέφτει πάνω στα φύλλα. Ο Ουρανός και η Γη τότε παίρνουν μια ανάσα, κι αυτήν ακριβώς την στιγμή το μυαλό μου ηρεμεί".

Σ' αυτόν τον γρίφο του Ζεν χρησιμοποιείται η Κινέζικη λέξη “Qiankun” που εκφράζει τον Ουρανό και την Γη, . Αυτός ο όρος δεν αναφέρεται μόνο στην υλική ύπαρξη αλλά αντιπροσωπεύει και την ιδέα του Γιν-γιανγκ και κατά την Βουδδιστική αντίληψη αναφέρεται στον χρόνο και στον χώρο. Ένας νους σε ηρεμία είναι μια κατάσταση που επιτυγχάνεται μέσω του διαλογισμού, μέσω του οποίου ο άνθρωπος έρχεται σ' επαφή με την αληθινή φύση απαλλαγμένος από προκαταλήψεις κι εγωιστική υποκειμενικότητα. 

Λέει ο μουσικός παρακάτω:

"Είχε μια καταιγίδα όταν διάβασα για πρώτη φορά αυτή την ιστορία. Την εποχή εκείνη ολόκληρη η ανθρωπότητα δοκιμαζόταν και ταλαιπωρείτο απ' την πανδημία του κορωνοϊού. Ακούγοντας τον ήχο που έκαναν οι βροχοστάλες πέφτοντας, συνειδητοποίησα κάτι. Ήταν μια υπενθύμιση ότι οι άνθρωποι εξαρτώνται από μια ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ τους και με την Μητέρα Φύση για να ζήσουν σε αληθινή αρμονία. Κανείς δεν μπορεί να ζήσει στην απομόνωση."

Και το αποτέλεσμα ήταν αυτή η υπέροχη σύνθεση που ακούμε απ' τον ίδιο να παίζει σενγκ και τον διακεκριμένο τσελίστα Γιο Γιο Μα να συνοδεύει εκφραστικά σε μια απαλή, ειρηνική μουσική που, ειδικά τώρα που είμαστε εγκλεισμένοι, γίνεται παρηγοριά και εγκαρτέρηση.

Rain Falling From Roof - Wu Tong, YoYo Ma


Τέλος ο συνθέτης εκφράζει τις ευχαριστίες του προς τον Γιο Γιο Μα λέγοντας:
" Θέλω να εκφράσω τις ιδιαίτερες ευχαριστίες μου στον αγαπητό Γιο Γιο Μα για την υποστήριξή του στην δημιουργία αυτής της σύνθεσης. Έχει υπάρξει δάσκαλος και φίλος μου για τόσα πολλά χρόνια και το καλλιτεχνικό του όραμα και η όμορφη ψυχή του έχουν επιδράσει πάρα πολύ σε μένα. Είμαι τόσο τυχερός που τον έχω γνωρίσει".

Υπάρχει και μια πολύ ωραία μεταγραφή για πιάνο και τσέλο

Rain Falling from the Roof piano-cello


ΠΗΓΕΣ:
Wikipedia
SCMP
BBC
Αsia Society






Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2021

James Bond

 

Στις 4 Ιανουαρίου 1900 γεννήθηκε ο James Bond! Ένας εξέχων Αμερικανός ορνιθολόγος, ένας ειδικός στα πτηνά της Καραϊβικής.

Ο Τζέιμς Μποντ το 1974


Γεννήθηκε στην Φιλαδέλφεια και το ενδιαφέρον του για την ιστορία της φύσης και του παρακινήθηκε από μια εξόρμηση που είχε πάει με τον πατέρα του Francis Bond το 1911 στο Δέλτα του ποταμού Ορινόκο. Το 1914, όταν πέθανε η μητέρα του μετακόμισαν με τον πατέρα του στην Αγγλία όπου σπούδασε και απεφοίτησε απ' το Τρίνιτι Κόλετζ του Καίμπριτζ το 1922 όντας ο μόνος Αμερικανός μέλος της ιδιωτικής λέσχης Pitt Club, που ήταν μόνο για άρρενες αποφοίτους του Καίμπριτζ.  Μετά επέστρεψε στην Αμερική, εργάστηκε σε μια τραπεζική εταιρεία για τρία χρόνια, αλλά το ενδιαφέρον του για την ιστορία της φύσης τον ώθησε να παραιτηθεί και να δεχτεί μια θέση σε κάποια εξόρμηση στον Αμαζόνιο που οργάνωσε η Ακαδημία Φυσικών Επιστημών. Στην συνέχεια εργάστηκε ως ορνιθολόγος στην ίδια Ακαδημία κι έγινε επιμελητής των πτηνών. Εξειδικεύτηκε στ πτηνά της Καραϊβικής κι έγραψε ένα αξιόπιστο βιβλίο πάνω στο θέμα: Τα Πτηνά των Δυτικών Ινδιών, που δημοσιεύτηκε το 1936.

James Bond:Τα Πτηνά των Δυτικών Ινδιών


Έλαβε πολλά μετάλλια για την προσφορά του σ' όλη την διάρκεια της ζωής του και πέθανε στην Φιλαδέλφεια το 1989, σε ηλικία 89 ετών.

***

Ο Ίαν Φλέμινγκ, που ήταν δεινός παρατηρητής των πουλιών και ζούσε στην Τζαμάικα, είχε υπ' όψιν του το βιβλίο του Μποντ κι επέλεξε το όνομά του για τον ήρωα του "Καζίνο Ρουαγιάλ" το 1953, προφανώς επειδή ήθελε ένα όνομα που να ακούγεται όσο πιο συνηθισμένο γινόταν. Ο Φλέμινγκ έγραψε στην σύζυγο του Μποντ: "Σκέφτηκα ότι αυτό το σύντομο, αντιρομαντικό, Αγγλο-Σαξωνικό μα παρ' όλα αυτά πολύ αρρενωπό όνομα ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόμουν, κι έτσι ένας νέος Τζέιμς Μποντ γεννήθηκε". Φυσικά επικοινώνησε και με τον πραγματικό Τζέιμς Μποντ ενημερώνοντάς τον για την χήση του ονόματός του στα βιβλία του και ο Μποντ του απάντησε: "Είμαι σύμφωνος". 

Ίαν Φλέμινγκ



Συναντήθηκε και κάποια φορά σε μια απ' τις επισκέψεις του στην Τζαμάικα με το ζεύγος Μποντ, όπως φαίνεται σε κάποιο ντοκυμαντέρ σε DVD σχετικό με τον Φλέμινγκ. Επίσης και στο μυθιστόρημά του Δόκτωρ Νο, ο Φλέμινγκ αναφέρεται στην εργασία του Μποντ όπου έχει βάση στο νησί του Δρ. Νο στις Μπαχάμες ένα μεγάλο Ορνιθολογικό Καταφύγιο. Το 1964 ο Φλέμινγκ έδωσε ένα αντίγραφο της πρώτης έκδοσης του "Ζεις Μόνο Δύο Φορές" με την υπογραφή "Στον πραγματικό Τζέιμς Μποντ, από τον κλέφτη της ταυτότητάς του". Το Δεκέμβριο του 2008 το βιβλίο πουλήθηκε σε δημοπρασία 84.000 δολλάρια.

Εδώ ακούμε το μουσικό θέμα των τίτλων της ταινίας Καζίνο Ρουαγιάλ, όπου ο Ντέιβιντ Νίβεν υποδύθηκε τον θρυλικό ήρωα το 1967.


Casino Royale (1967) - opening credits




Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2021

Πορτρέτα της Τζαζ

Μουσικά πορτρέτα εμπνευσμένα από μουσικούς της τζαζ, που φιλοτέχνησε η Αμερικανίδα συνθέτρια και πιανίστα Βάλερι Κέιπερς (Valerie Capers) που γεννήθηκε το 1931  στην Ν. Υόρκη σε μουσική οικογένεια που την μύησε στην τζαζ μουσική. Ο πατέρας της ήταν επαγγελματίας πιανίστας της τζαζ κι ο αδελφός της Μπόμπυ έπαιζε τενόρο σαξόφωνο και φλάουτο σε Αφρο-Κουβανέζικη μπάντα.

Βάλερι Κέιπερς


Η Κέιπερς τυφλώθηκε στα έξι της χρόνια από κάποια ασθένεια. Είχε όμως μια σπουδαία δασκάλα κλασικού πιάνου, την Ελίζαμπεθ Θοντ (Elizabeth Thode) που της δίδαξε την μουσική σημειογραφία Μπράιγ για τυφλούς και η οποία την ενθάρρυνε να σπουδάσει μουσική στο Τζούλιαρντ όπου απεφοίτησε με Μάστερ και ήταν η πρώτη τυφλή πτυχιούχος του Τζούλιαρντ το 1960.

Μετά την αποφοίτησή της ο αδελφός της που ήταν μουσικός τζαζ της έρριξε την ιδέα να σπουδάσει και τζαζ μουσική. Της ζήτησε να αρχίσει να συνθέτει κομμάτια τζαζ για την μπάντα του. Έτσι, λίγο λίγο μείωσε την μελέτη του κλασικού πιάνου κι άρχισε να ασχολείται με την τζαζ μέχρι που το 1966 δημιούργησε το δικό της τρίο και ηχογράφησε το πρώτο της τζαζ άλμπουμ, Portrait in Soul.

Jazz Piano - Mark Kazav


Πετυχημένη συνθέτρια, έχει στο ενεργητικό της κάποια πολύ σπουδαία έργα όπως "Sing About Love" (Χριστουγεννιάτικη καντάτα), το Sojourner, ένα οπερατόριο βασισμένο στην ζωή της ακτιβίστριας Sojourner Truth και το Τραγούδι των Εποχών, έναν κύκλο τραγουδιών για φωνή, πιάνο και τσέλο που έχει ερμηνευθεί κατά καιρούς από αρκετούς καλλιτέχνες.

Η εκπληκτική δουλειά της ως εκπαιδευτικού έχει επαινεθεί ως πρωτότυπη κι εντυπωσιακή. Τα πορτρέτα της Τζαζ (Portraits in Jazz) είναι μινιατούρες για τους σπουδαστές του κλασικού πιάνου που θέλουν να εκτεθούν στην τζαζ μουσική.  Μερικοί απ' τους καλλιτέχνες που η Κέιπερς  φιλοτεχνεί το μουσικό τους πορτρέτο είναι οι παρακάτω:


Στο πρώτο κομμάτι μιμείται την χαρακτηριστική φωνή της Έλλα Φιτζέραλντ μ' αυτό το τόσο τζαζ ηχόχρωμα. Είναι ένα ζωηρό και με αρκετούς τονισμούς κομμάτι.


Έλλα Φιτζέραλντ



Εμπνευσμένο απ' τις όμορφες μελωδίες και μπαλλάντες του Μάιλς Ντέιβις, παίρνει μια απλή μελωδία και την μεταμορφώνει σε μια σύνθεση γεμάτη ζεστασιά και ιμπρεσσιονιστικές αρμονίες.



Μάιλς Ντέιβις




Εμπνευσμένο απ' την μουσική του Τελόνιους Μονκ με πολλά πέμπτα κι έβδομα διαστήματα, αντιχρονισμούς και κλάστερς συγχορδιών που συναντάμε στην μουσική του.


Τελόνιους Μονκ


Εδώ μια διασκευή του σόλο πιάνου σε τζαζ γκρουπ με την ίδια την Βάλερι Κέιπερς στο πιάνο, ένα έργο που  χρησιμοποιεί τις I, IV και V συγχορδίες και που περιέχει ένα θέμα και δύο παραλλαγές, αφιερωμένο στον Ντιούκ Έλλινγκτον.


Ντιούκ Έλλινγκτον


Μια χαριτωμένη μπαλάντα αφιερωμένη στην Μπίλυ Χάλιντεϊ που επηρέασε την τζαζ μουσική.


Μπίλλι Χάλιντεϊ

To πιο δύσκολο έργο όλου του άλμπουμ, που κάνει ένα μικρό λογοπαίγνιο με το όνομα του John Coltrane, παραφράζοντάς το σε Cool-Trane, είναι το παρακάτω. Πέρα απ' την δυσκολία του είναι και αρκετά δυσαρμονικό. Η μελωδική του γραμμή παρομοιάζεται με την μουσική που παίζει το σαξόφωνο.


Τζων Κολτρέιν

Κι ένα μικρό τετράστιχο αφιερωμένο στην Μουσική Τζαζ με ελεύθερη δική μου μετάφραση:

ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΖΑΖ

Πειστήριο της μουσικής σου!
Μουσική Τζαζ!
Φανερό και στα χορευτικά σου βήματα
Ενθουσιασμός και Πάθος! Με την χαρά της καρδιάς σου.

Edward Kofi Louis