Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2021

Πορτρέτα της Τζαζ

Μουσικά πορτρέτα εμπνευσμένα από μουσικούς της τζαζ, που φιλοτέχνησε η Αμερικανίδα συνθέτρια και πιανίστα Βάλερι Κέιπερς (Valerie Capers) που γεννήθηκε το 1931  στην Ν. Υόρκη σε μουσική οικογένεια που την μύησε στην τζαζ μουσική. Ο πατέρας της ήταν επαγγελματίας πιανίστας της τζαζ κι ο αδελφός της Μπόμπυ έπαιζε τενόρο σαξόφωνο και φλάουτο σε Αφρο-Κουβανέζικη μπάντα.

Βάλερι Κέιπερς


Η Κέιπερς τυφλώθηκε στα έξι της χρόνια από κάποια ασθένεια. Είχε όμως μια σπουδαία δασκάλα κλασικού πιάνου, την Ελίζαμπεθ Θοντ (Elizabeth Thode) που της δίδαξε την μουσική σημειογραφία Μπράιγ για τυφλούς και η οποία την ενθάρρυνε να σπουδάσει μουσική στο Τζούλιαρντ όπου απεφοίτησε με Μάστερ και ήταν η πρώτη τυφλή πτυχιούχος του Τζούλιαρντ το 1960.

Μετά την αποφοίτησή της ο αδελφός της που ήταν μουσικός τζαζ της έρριξε την ιδέα να σπουδάσει και τζαζ μουσική. Της ζήτησε να αρχίσει να συνθέτει κομμάτια τζαζ για την μπάντα του. Έτσι, λίγο λίγο μείωσε την μελέτη του κλασικού πιάνου κι άρχισε να ασχολείται με την τζαζ μέχρι που το 1966 δημιούργησε το δικό της τρίο και ηχογράφησε το πρώτο της τζαζ άλμπουμ, Portrait in Soul.

Jazz Piano - Mark Kazav


Πετυχημένη συνθέτρια, έχει στο ενεργητικό της κάποια πολύ σπουδαία έργα όπως "Sing About Love" (Χριστουγεννιάτικη καντάτα), το Sojourner, ένα οπερατόριο βασισμένο στην ζωή της ακτιβίστριας Sojourner Truth και το Τραγούδι των Εποχών, έναν κύκλο τραγουδιών για φωνή, πιάνο και τσέλο που έχει ερμηνευθεί κατά καιρούς από αρκετούς καλλιτέχνες.

Η εκπληκτική δουλειά της ως εκπαιδευτικού έχει επαινεθεί ως πρωτότυπη κι εντυπωσιακή. Τα πορτρέτα της Τζαζ (Portraits in Jazz) είναι μινιατούρες για τους σπουδαστές του κλασικού πιάνου που θέλουν να εκτεθούν στην τζαζ μουσική.  Μερικοί απ' τους καλλιτέχνες που η Κέιπερς  φιλοτεχνεί το μουσικό τους πορτρέτο είναι οι παρακάτω:


Στο πρώτο κομμάτι μιμείται την χαρακτηριστική φωνή της Έλλα Φιτζέραλντ μ' αυτό το τόσο τζαζ ηχόχρωμα. Είναι ένα ζωηρό και με αρκετούς τονισμούς κομμάτι.


Έλλα Φιτζέραλντ



Εμπνευσμένο απ' τις όμορφες μελωδίες και μπαλλάντες του Μάιλς Ντέιβις, παίρνει μια απλή μελωδία και την μεταμορφώνει σε μια σύνθεση γεμάτη ζεστασιά και ιμπρεσσιονιστικές αρμονίες.



Μάιλς Ντέιβις




Εμπνευσμένο απ' την μουσική του Τελόνιους Μονκ με πολλά πέμπτα κι έβδομα διαστήματα, αντιχρονισμούς και κλάστερς συγχορδιών που συναντάμε στην μουσική του.


Τελόνιους Μονκ


Εδώ μια διασκευή του σόλο πιάνου σε τζαζ γκρουπ με την ίδια την Βάλερι Κέιπερς στο πιάνο, ένα έργο που  χρησιμοποιεί τις I, IV και V συγχορδίες και που περιέχει ένα θέμα και δύο παραλλαγές, αφιερωμένο στον Ντιούκ Έλλινγκτον.


Ντιούκ Έλλινγκτον


Μια χαριτωμένη μπαλάντα αφιερωμένη στην Μπίλυ Χάλιντεϊ που επηρέασε την τζαζ μουσική.


Μπίλλι Χάλιντεϊ

To πιο δύσκολο έργο όλου του άλμπουμ, που κάνει ένα μικρό λογοπαίγνιο με το όνομα του John Coltrane, παραφράζοντάς το σε Cool-Trane, είναι το παρακάτω. Πέρα απ' την δυσκολία του είναι και αρκετά δυσαρμονικό. Η μελωδική του γραμμή παρομοιάζεται με την μουσική που παίζει το σαξόφωνο.


Τζων Κολτρέιν

Κι ένα μικρό τετράστιχο αφιερωμένο στην Μουσική Τζαζ με ελεύθερη δική μου μετάφραση:

ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΖΑΖ

Πειστήριο της μουσικής σου!
Μουσική Τζαζ!
Φανερό και στα χορευτικά σου βήματα
Ενθουσιασμός και Πάθος! Με την χαρά της καρδιάς σου.

Edward Kofi Louis


2 σχόλια:

  1. Καινούργιες γνωριμίες και ακουσματα για μένα, αγαπημενη μου Αζη , και άψογη παρουσίαση μιας υπερταλαντούχας καλλιτεχνιδας που έχρισε την αναπηρία της μέσο και εφαλτήριο για δημιουργία.Εντυπωσιακή η προσέγγιση της Κέιπερς στα τζαζ χαρακτηριστικά, φιλοτεχνει τα πορτρετα των θρύλων του είδους με απίστευτη πρωτοτυπία.
    Εκληκτικές μινιατουρες, με τονισμούς, αρμονίες, και συγκοπτόμενους ρυθμού, που παραπέμπουν στο ιδίωμα της τζαζ!
    Στην πρωτη, το πιάνο με τους αντιχρονισμους, οδηγει το νου στην αντισυμβατική -μουσικά- φυση της Φιτζεραλντ. Στη δευτερη, ο ήχος ακουγεται μυστήριος και υπερφυσικός, όπως η κουλ, το είδος της ήρεμης τζαζ, που υιοθετησε ο Ντεηβις.
    Διαφωνες συγχορδιες και κομμενοι ρυθμοι σκιαγραφουν ευφανΤαστα το δαιμονικο ύφος του αγαπημενου Μονκ, στην τριτη μινιατούρα,...., ενω στην τέταρτη, την αφιερωμένη στον Ντιούκ Έλλινγκτον γινόμαστε μάρτυρες και της πιανιστικής δεξιοτεχνίας της ταλαντουχας μουσικού.Αυτο μου αρεσε περισσότερο από όλα, ίσω γιατί συναδυαζεται με το φωνητικότρίο που με τη ρυθμική υπογραμμιση με τον χτυπο των χεριών των ερμηνευτων δημιουργούν ένταση και ατμοσφαιρικότητα. ,
    Δεν θα μακρυγορήσω για να μη γινω κουραστική..Επιτρεψέ μου, όμως να τονίσω πως με αφορμη το άρθρο σου, ακουσα και άλλα έργα της και ενθουσιάστηκα!
    Θελω επισης να σε συγχαρω, γλυκιά μου φίλη, για την εξαιρετική σου παρουσίαση της αμερικανιδας συνθέτριας και πιανίστα που με το κλασικό της υπόβαθρο και την ευρηματικότητά της καταφερε να φιλοτεχνησει με "ενθουσιασμό και πάθος" - όπως αναφερεται και στο τετραστιχο, που παραθετεις- μοναδικά "Πορτρέτα της Τζαζ". Ευχαριστούμε πολύ, αγαπημενη μου Αζη για το ξεχωριστό άρθρο σου, το εμπεριστατωμένο κείμενο και μπράβο για το όλο εγχείρημα.Καλημέρα με την αγάπη μου! 💗🌷🌷💗

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σ' ευχαριστώ για το ενθουσιώδες σχόλιό σου, Ελπίδα μου και χαίρομαι που σου γνώρισα μια σπουδαία καλλιτέχνιδα, που όσο κι αν η φύση της στέρησε την όραση, την προίκισε με ένα τεράστιο μουσικό ταλέντο μέσα από το οποίο έγραψε καταπληκτικές jazz συνθέσεις. Συμφωνώ ότι η μινιατούρα για τον Έλλιγκτον κλέβει την παράσταση όλων, και παίζει ρόλο, σίγουρα, η δική της παρουσία στο πιάνο με την απίστευτη ερμηνεία της. Χαίρομαι που την έψαξες περαιτέρω και χάρηκες το πηγαίο της ταλέντο, την μουσική της δημιουργία αλλά και την δεξιοτεχνία της.
    Σ' ευχαριστώ πολύ για τα ωραία σου λόγια και τον έπαινο για την προσπάθειά μου ν' αναδείξω λίγο την όχι και τόσο γνωστή Capers. Όμορφο μεσημέρι, αγαπημένη μου! 💗🎹🌷🎹💗

    ΑπάντησηΔιαγραφή