Σύνοδος Δία και Κρόνου

 

Πρόσφατα (21 Δεκεμβρίου 2020) ο πλανήτης Δίας και ο πλανήτης Κρόνος - οι δύο μεγαλύτεροι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος - πλησίασαν πολύ κοντά ο ένας τον άλλον κι έμοιαζαν σαν ένας διπλός πλανήτης.

Τύχο Μπράχε

Το 1563 στις 25 Αυγούστου, ένας σπουδαίος Δανός αστρονόμος,αριστοκρατικής καταγωγής, έφηβος ακόμη, ο Τύχο (ή Τύχων)  Μπράχε (Tycho Brahe) παρατήρησε μια άλλη σύνοδο του Δία και του Κρόνου και πρόσεξε ότι οι πίνακες του Πτολεμαίου και του Κοπέρνικου που χρησιμοποιούντο την εποχή εκείνη για την πρόβλεψη αστρονομικών φαινομένων δεν ήταν ακριβείς. Το γεγονός αυτό τον οδήγησε να αντιληφθεί ότι για να υπάρχει πρόοδος στην αστρονομία  έπρεπε να γίνεται συστηματική, σχολαστική παρατήρηση κάθε νύχτα, χρησιμοποιώντας τα πιο ακριβή όργανα που μπορούσαν να υπάρχουν. Άρχισε, λοιπόν  να χρησιμοποιεί λεπτομερείς καταγραφές των αστρονομικών του παρατηρήσεων.

Σαν αστρονόμος, ο Τύχο (1546-1601) προσπάθησε να συνδυάσει τα γεωμετρικά οφέλη του συστήματος του Κοπέρνικου με τα φιλοσοφικά οφέλη του συστήματος του Πτολεμαίου, δημιουργώντας το δικό του μοντέλο του σύμπαντος, το Τυχωνικό σύστημα. Το σύστημά του έβλεπε σωστά την Σελήνη να περιστρέφεται γύρω από την Γη και τους πλανήτες να περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο, αλλά λανθασμένα θεώρησε ότι ο Ήλιος περιστρέφεται γύρω από την Γη. Επιπλέον, ήταν ο τελευταίος απ' τους μεγάλους αστρονόμους που δούλευαν χωρίς τηλεσκόπια.

Το Τυχωνικό Γεωκεντρικό Σύστημα όπου το μπλε σημάδι είναι η Γη. Γύρω της περιστρέφονται ο Ήλιος και η Σελήνη στην θαλασσιά τροχιά. Οι άλλοι πλανήτες στις πορτοκαλιές τροχιές περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο.

Το 1566  σπούδαζε ιατρική κι ενδιαφερόταν για την ιατρικής φύσεως αλχημεία και την ιατρική βοτανολογία. Στις 29 Δεκεμβρίου 1566 σε ηλικία 20 ετών έχασε μέρος της μύτης του σε μια μονομαχία με σπαθιά απ' τον επίσης Δανό ευγενή και τρίτο εξάδελφό του Manderup Parsberg. Οι δύο τους είχαν μεθήσει και τσακώθηκαν στις 10 Δεκεμβρίου 1566 για το ποιός είναι καλύτερος μαθηματικός. Στις 29 του ίδιου έτους τσακώθηκαν και πάλι για να καταλήξουν σε μονομαχία στο σκοτάδι, η οποία κόστισε την μύτη του Τύχο. Έκτοτε είχε μια πρόσθετη μύτη στο πρόσωπό του για όλη την υπόλοιπη ζωή του. Μια κόλλα ή κρέμα την κρατούσε σταθερή και λέγεται ότι ήταν φτιαγμένη από ασήμι και χρυσό. Τον Νοέμβριο του 2012  Δανοί και Τσέχοι ερευνητές ανέφεραν ότι αυτή η προσθετική μύτη ήταν από χαλκό αφού ανέλυσαν ένα μικρό δείγμα από κόκκαλο της μύτης του μετά από την εκταφή του σώματός του το 2010. Ο λόγος της εκσκαφής ήταν να διαπιστωθεί αν ο θάνατός του οφειλόταν σε δηλητηρίαση ή όχι. Τελικά έπασχε από ουρία, η οποία σταδιακά του επέφερε τον θάνατο.

Το Ουράνινμποργκ από άτλαντα του 1663

Ο βασιλιάς Φρειδερίκος ΙΙ της Δανίας και Νορβηγίας παρεχώρησε στον Τύχο ένα μικρό νησί, το Βεν και τον επιχορηγούσε για να κάνει τις παρατηρήσεις και τις μελέτες του κι εκεί έκτισε το Ουράνινμποργκ (Κάστρο του Ουρανού) όπου έκανε προσεκτικές μετρήσεις. Όταν πέθανε ο Φρειδερίκος ΙΙ και τον διαδέχτηκε ο βασιλιάς Κρίστιαν IV το 1597, ο Τύχο εξορίστηκε. Τότε τον δέχτηκε στην αυλή του ο Βοημός αυτοκράτορς Ροδόλφος ΙΙ στην Πράγα όπου έγινε ο επίσημος αυτοκρατορικός αστρονόμος μέχρι τον θάνατό του το 1601. Ενταφιάστηκε στην Πράγα.

Μαθητής του Τύχο Μπράχε και συνεχιστής του έργου ήταν ο Γιοχάννες Κέπλερ ο οποίος είχε μεγάλο σεβασμό σις μεθόδους του Τύχο και την ακρίβεια των παρατηρήσεών του, θεωρώντας τον τον νέο Ίππαρχο που θα έδινε τις βάσεις για την αποκατάσταση της επιστήμης της Αστρονομίας.

*****

O Άγγλος συνθέτης Γούσταβ Χολστ (1874-1934) έγραψε το γνωστό έργο "Οι Πλανήτες" που περιγράφει μουσικά  επτά πλανήτες του Ηλιακού μας συστήματος: Άρης, Αφροδίτη, Ερμής, Δίας, Κρόνος, Ουρανός, Ποσειδώνας.

Θα ακούσουμε τις συνθέσεις για τους δύο πλανήτες που βρέθηκαν σε σύνοδο πρόσφατα Δία και Κρόνο (21 Δεκεμβρίου 2020) για να τιμήσουμε και τον Τύχο Μπράχε που παρατήρησε το 1563 μια τέτοια σύνοδο αλλά και που έχασε την μύτη του στις 29 Δεκεμβρίου 1566.

   Χόλστ: Δίας

Χολστ: Κρόνος

ΠΗΓΕΣ:
Wikipedia
John Banville: Prague Pictures: A Portrait of the City