"Είμαι χωρίς ανάσα, νιώθω ευλογημένος, συνθέτω θαυμάσια. Κάποιες φορές κουρασμένος απ' την δουλειά μου σε σκέπτομαι και σου στέλνω με το μυαλό τις σκέψεις μου. [...] Σου γράφω, την αγαπημένη μου χαρά. Θα τα καταλάβεις όλα, θα τα αντιληφθείς όλα! Όπως κανείς άλλος! Εσύ θα καταλάβεις κάθε πτυχή της τρελής φαντασίας μου!"
(Γράμμα του Αλεξάντερ Σκριάμπιν στην Τατιάνα Σλέζερ στις 7 Δεκεμβρίου 1904)
 |
| Alexander Scriabin |
Ο Αλεξάντερ Σκριάμπιν (1872-1915) ήταν Ρώσος πιανίστας και συνθέτης. Τα πρώτα του έργα επηρεασμένα από τον ρομαντισμό του Σοπέν ήταν εντελώς τονικά. Αργότερα, δημιούργησε το προσωπικό ατονικό του ύφος σε απόλυτη ευθυγράμμιση με το δικό του μυστικιστικό σήμα. Ο Σκριάμπιν επηρεάστηκε από τη συναισθησία και συσχετίζει τα χρώματα με τους διάφορους αρμονικούς τόνους της ατονικής του κλίμακας, ενώ ο χρωματικός κύκλος των πέμπτων επηρεάστηκε επίσης από τη θεοσοφία. Θεωρείται από ορισμένους ως ο κύριος Ρώσος συμβολιστής συνθέτης.
 |
| Tatiana Schloezer-Scriabina |
Ο βιογράφος του Σκριάμπιν Faubion Bowers αναφέρει ότι ο συνθέτης είχε πολύ έντονη ερωτική ζωή. Και ιδιαίτερα για "Το Ποίημα της Έκστασης" μπορούμε να αγνοήσουμε τις 300 και πλέον γραμμές από ομιχλώδεις, θολούς, διαρροϊκούς σχεδόν κωμικά κοσμικούς στίχους που υποδηλώνουν ότι εξηγεί την φιλοσοφία που ζωντανεύει την μουσική: Ο Μπάουερς καταλήγει σαφώς στο συμπέρασμα ότι "πίσω απ' αυτήν την διύλιση της κοσμοθέασης του Σκριάμπιν υπάρχει κάτι ωμό - το σεξ."
Χωρίς να προσπαθήσουμε να καταγράψουμε τις πολλαπές σχέσεις του Σκριάμπιν πριν και μετά τον γάμο του το 1897, θα πρέπει να σημειώσουμε τουλάχιστον ότι "Το Ποίημα της Έκστασης" -- αρχικά είχε τον τίτλο "Οργιαστικό Ποίημα" και σύμφωνα με τον Μπάουερς "οργιαστικός για τον Σκριάμπιν σήμαινε οργασμικός" -- σχεδιάστηκε εκτός γάμου.
Η μουσική γεννήθηκε το 1905 κατά την διάρκεια ενός Ιταλικού ειδυλλίου με την ήδη έγκυο Τατιάνα Φεοντόροβνα Σλέζερ, που ήταν η πιο διαρκής αγαπημένη του και για να είμαστε ακριβείς η μόνη πραγματική ερωμένη του, αν και όχι η τελευταία των κατακτήσεών του, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Την γνώρισε τον Νοέμβριο του 1902 στο ξενοδοχείο της Μόσχας "Prince" όπου η Τατιάνα κι ο αδελφός της Μπόρις διέμεναν. Η Τατιάνα εξεδήλωσε την επιθυμία της να πάρει μαθήματα σύνθεσης από τον Αλεξάντερ. Η σχέση τους γρήγορα εξελίχθηκε σε έναν έρωτα γεμάτο πάθος. Η Τατιάνα ήξερε την μουσική του Σκριάμπιν απέξω. Τον λάτρευε σαν συνθέτη και σαν άνδρα κι ήθελε να του αφιερώσει την ζωή της. Ο Σκριάμπιν εντυπωσιάστηκε απ' την γοητεία της αλλά πιο πολύ απ' την ένταση και την αυθεντικότητα των συναισθημάτων της. Η πνευματική του συνάφεια με αυτή της νέας γυναίκας τον αναστάτωσε. Και τότε ένιωσε παγιδευμένος απ' τον συμβατικό του γάμο με την πιανίστα Βέρα Ιβάνοβνα Ισακόβιτς.
 |
| Alexander & Tatiana |
Δεν παντρεύτηκε ποτέ την Τατιάνα διότι η πρώτη σύζυγος του Σκριάμπιν δεν του έδινε διαζύγιο και του είχε απαγορεύσει να βλέπει τα 4 παιδιά τους. Τα παιδιά που γεννήθηκαν απ' τον Αλεξάντερ και την Τατιάνα πήραν το επίθετο του πατέρα τους μετά τον θάνατό του και οι φίλοι τους προσέδωσαν στην Τατιάνα το επίθετο Scriabina.
Εδώ μπορούμε να δώσουμε μια αρκετά περιληπτική ανάλυση του Μπάουερς για το έργο: Όλο το έργο κυριαρχείται από ένα και μοναδικό θέμα. Τα χάλκινα δειλά προβάλουν το μουσικό μοτίβο που είναι μια σύντομη ανιούσα μελωδία σε τέταρτες. Καθώς η μουσική ξεδιπλώνεται το θέμα ακούγεται μέσα από όλες τις διακυμάνσεις της αμφιβολίας και του τρόμου που περιγράφονται στο αντίστοιχο ποιητικό κείμενο, έως ότου τελικά θριαμβεύει και οι εντάσεις του παράγουν μια ηχηρή οργιαστική κορύφωση.
Καλο μεσημέρι, Azy μου! Εξοχη αναρτηση!
ΑπάντησηΔιαγραφήΕξαιρετικός συνδυασμός καλλιτεχνικής δημιουργίας - ερωτικής επιθυμίας σε αυτο το αριστουργημα του Σκριάμπιν που πετυχαίνει την εσωτερική του "αποκαλυψη" μεσω του "Ποιηματος της Εκστασης", όπως επιθυμουσε πάντα! Εργο που αναδυει την προσωπική του άποψη για την τεχνη της μουσικής, την εσωτερική του παρόρμηση, τον οργασμικό του χαρακτήρα, τον τολμηρό χειρισμό του υλικού του, την πρωτοτυπία στην έκφραση.
Εργο γεματο ένταση, αλλά και ομιχλώδεις αινιγματικές νύξεις, μοτίβα και αρμονίες πάθους, θριαμβικες κορυφωσεις σε ένα αποτελεσμα που ακομη δεν φέρει καθαρα ατονικά στοιχεία.
Το "Ποίημα τη Εκστασης" συνετεθη την ίδια περίοδο με την "Πέμπτη Σονάτα" του Σκριάμπιν, στο οποίο χρησιμοποιει ως πρόγραμμα μέρος του ίδιου λογοτεχνικού κειμενου και συμπτωματικα κοινοποίησα και γω χτες...
Θαυμάσια παρουσίαση, αγαπημενη μου, της συνθεσης, πλασιωμενη με ευστοχοτατες μεταφρασεις του λογοτεχνικου κειμένου που ώθησε σε έμπνευση το ρωσο συμβολιστή δημιουργο, όπως και η επιλογη της ερμηνειας από την Philharmonia με τον πολυβραβευμένο, Salonen..
Συγχαρητηρια για το ξεχωριστό σου αρθρο και ευχαριστουμε, γλυκιά μου φιλη! Καλη συνέχεια! ❤
Kαλησπέρα αγαπημένη μου Ελπίδα! Ομολογώ ότι, αν κι έχω γράψει το άρθρο από τον Απρίλιο του 2021, η ανάρτηση του κοινού μας φίλου Μανώλη Δερμιτζόγλου για την γενέθλια μέρα του Σκριάμπιν χτες μου το θύμησε και τον ευχαρίστησα γι' αυτό. Θα δω και το δικό σου άρθρο για την 5η Σονάτα που είναι μονομερής και ένα αριστούργημα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΈχω το συγκεκριμένο έργο (Το Ποίημα της Έκστασης) σε βινύλιο απ' όπου και οι περισσότερες πληροφορίες. Πραγματι είναι μια σύνθεση γεμάτη με το εσωτερικό του πάθος, που, όπως ομολογεί κι ο ίδιος του κατανάλωσε μεγάλη ενέργεια και χρόνο για να την ολοκληρώσει. Ένα έργο γεμάτο συναισθησία, παλμό, ρομαντικό ιδίωμα και προσωπικές μεταφυσικές αναζητήσεις.
Σ' ευχαριστώ πάρα πολύ για τα ευγενικά σου λόγια, τον έπαινο αλλά και τις σπουδαίες σου συμπληρώσεις για το συγκεκριμένο έργο που αγαπώ ιδιαίτερα.
Καλό βραδάκι, γλυκιά μου φίλη και η μεταξύ μας ανταλλαγή είναι για μένα βάλσαμο! 💗🌷🌷💗