O Cesar Franck (1822-1890), γεννήθηκε στην Λιέγη και ήταν Bέλγος συνθέτης, πιανίστας και οργανίστας, που το 1837 πήρε και την Γαλλική υπηκοότητα. Υπήρξε παιδί θαύμα που έπεσε θύμα της υπερβολικής φιλοδοξίας του πατέρα του που τον επεδείκνυε σε θέατρα να παίζει πιάνο για να φέρει δόξα και χρήματα στην οικογένειά του. Ώσπου, ο νεαρός Σεζάρ, πικραμένος από την πατρική εκμετάλλευση, αποσύρθηκε απ' την δημόσια ζωή μόλις κατάφερε να διεκδικήσει τα προς το ζην. Παντρεύτηκε μια ηθοποιό προς μεγάλη λύπη του πατέρα του και περιόρισε την ζωή του συνθέτοντας, παίζοντας όργανο στην Sainte-Clotilde και διδάσκοντας στο Ωδείο του Παρισιού όπου αγαπήθηκε μέχρις αποθεώσεως από τους μαθητές του μεταξύ των οποίων υπήρξαν ο D' Indy, ο Chausson και ο Duparc.
 |
| Cesar Franck, παίζοντας όργανο |
Η πιανιστική του εργογραφία είναι πολύ μικρή κι αυτό δείχνει την απογοήτευσή του για το όργανο αυτό. Υπάρχουν κάποια έργα του όταν ήταν στην αρχή των είκοσι ετών και περιφερόταν στις διάφορες πόλεις για να παίζει, ένα έργο στα 43 του και τρία όταν πια έφτασε τα εξήντα.
 |
| Το σπίτι που γεννήθηκε στην Λιέγη |
Tο έργο του Φρανκ Prélude, Choral και Fugue, ανήκει στις τελευταίες συνθέσεις του, γράφηκε το 1884 κι αφιερώθηκε στην πιανίστα Marie Poitevin, η οποία και το έπαιξε για πρώτη φορά στην Αίθουσα Pleyel στις 24 Ιανουαρίου 1885. Είναι φανερό ότι με το Πρελούδιο και την Φούγκα ήθελε να αποτίσει φόρο τιμής στον Ι.Σ. Μπαχ. Το Choral προστέθηκε αργότερα. Φυσικά υπάρχουν επιρροές από την μουσική του Μπετόβεν, του Σούμαν και του Λιστ, με τον οποίο συνδέθηκε με φιλία στην αρχή της καριέρας του.
Ωστόσο, παρόλες τις επιρροές είναι ένα έργο που καθρεπτίζει την δική του ατόφια φαντασία κι ευρηματικότητα. Είναι ένα αριστούργημα με επιβλητικό εύρος και βάθος, που απαιτεί πλήρη πιανιστική ικανότητα, απόλυτο legato αλλά κι εξαιρετικά ανεπτυγμένη αίσθηση της πολυφωνίας. Η μεγαλειώδης κορύφωση της Φούγκας, όπου τα τρία θέματα ακούγονται ταυτόχρονα, είναι μια απ' τις μεγάλες στιγμές ολόκληρης της πιανιστικής φιλολογίας.
Αν θέλουμε σχηματικά να μιλήσουμε για το έργο αυτό, μπορούμε να πούμε ότι:
Prelude: Η διήγηση περιέχει μια σειρά από μουσικές ερωτήσεις και απαντήσεις.
Choral: Εδώ εμφανίζεται μια καθυστερημένη απάντηση στην ερώτηση.
Fugue: Το θέμα της Φούγκας έχει κάποιο καινούργιο στοιχείο και δίνει δεύτερη απάντηση στην ερώτηση.
Να σημειώσω, τέλος ότι και σ' αυτό το έργο του ο Φρανκ αποδεικνύει την διαρκή του ανησυχία για την αξιοπρέπεια της τέχνης του, για την ευγένεια της αποστολής του αλλά και την ένθερμη ειλικρίνειά του σ' αυτό που λέμε αναζήτηση ήχου, όπως αναφέρει ο Louis Verner στα απομνημονεύματά του, που υπήρξε μαθητής του Φρανκ και κατοπινός οργανίστας της Παναγίας των Παρισίων.
E. Kissin plays Franck Prelude, Choral et Fugue
Υπέροχη πιανιστική συνθεση της υστερης περιόδου του Φρανκ, τη χαρακτηριζουν θεματα που ακτινοβολούν απαλότητα και λυρισμό ,ομως μεσα σε μια συγκροτημενη αρμονική και μελωδική δομη. Ενα εργο απότιση τιμης στον Μπαχ,κατι που μαρτυρα και ο τιτλος, ομως -οπως επισημαινεις- διακρίνει κανείς πινελιες και άλλων μεγαλων συνθετων.Εχει σημεία πομπώδη του Μπετοβεν, ρομαντικά του Σουμπερτ, και δεξιοτεχνικά, εξοχως εντυπωσιακά του Λιστ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜου αρεσει που ενδιαμεσα των θεματων παρεμβάλλονται μελωδικές εκρήξεις παιγμενες από πολυφωνικές συγχορδίες ή συνεχομενες αποτζιατούρες που οδηγούν στην τελική κορυφωση, σαν μουσικός καταρράκτης, της φουγκας.
Ωραιότατο το σημερινό άρθρο σου, αγαπημένη μου φίλη για το Βέλγο δημιουργό που η διαρκής ανησυχία του για την αξιοπρέπεια της τέχνης του μαρτυρα το μουσικό ήθος του, στοιχείο που σε κάνει να συμφωνείς και με τον Σεφερη που ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Φρανκ!
Μπορει να ήταν μικρο σε όγκο το έργο του, όμως θαυμαστό!
Ο Κισσιν άψογος ερμηνευτής!
Ευχαριστουμε!Καλησπέρα κι από δω, καλή μου φίλη! ❤
Ελπίδα μου, καίτοι απογοητευμένος ο Φρανκ από το πιάνο εξαιτίας της παιδικής του εμπειρίας, αυτές οι μετρημένες συνθέσεις του δείχνουν το πόσο καλά το γνώριζε κι ίσως, τουλάχιστον σ' εμένα βγαίνει αυτό, βγάζει ένα "παράπονο" για την απομάκρυνσή του. Και βέβαια ο φόρος τιμής στον Μπαχ είναι φανερός, μια και η πηγή της αρμονίας βρίσκεται εκεί. Είναι, Ελπίδα μου, ένα σπουδαίο έργο πλήρες και ολοκληρωμένο με τις ιδέες του στέρεες και εξαιρετικά παρουσιασμένες. Η Φούγκα με συνεπήρε πραγματικά κι εμένα! Συμφωνώ ότι ο Κίσσιν ερμηνεύει εκπληκτικά!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣ' ευχαριστώ για το εύστοχο και ουσιαστικό σχόλιό σου καθώς και για τα καλά σου λόγια για το άρθρο μου, γλυκιά μου φίλη. Καλησπέρα! ❤