O Aνακρέων (572-485 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας λυρικός ποιητής ένας απ' τους εννέα λυρικούς ποιητές της αρχαιότητας. Η καταγωγή του ήταν από την Τέω της Μ. Ασίας. Το έτος 545 π.Χ., μπροστά στον περσικό κίνδυνο που πλησίαζε, ο Ανακρέοντας εγκαθίσταται στα Άβδηρα και αργότερα ζει στην αυλή του Πολυκράτη. Σύμφωνα με την παράδοση στην αυλή του τυράννου της Σάμου Πολυκράτη ο ποιητής Ίβυκος συνάντησε τον ποιητή Ανακρέοντα, που καταγόταν από την Τέω (Τήιος). Σε αυτόν μάλιστα, έλεγαν, ο Ίβυκος όφειλε τελικά τη στροφή του προς την ερωτική ποίηση.
 |
| Ανακρέων |
Αν και ανήκε στους υπερασπιστές του μέτρου θεωρήθηκε λανθασμένα απ' τους μεταγενέστερους σαν μέθυσος και γλεντζές και ο κλασικός εκπρόσωπος του ερωτισμού. Η αλήθεια φαίνεται πως είναι διαφορετική. Ο Ανακρέων έγραψε πράγματι συμποτικά τραγούδια, στα οποία όμως εκτιμούσε τη συντροφιά των καλλιεργημένων ανθρώπων και αποστρεφόταν κάθε υπέρβαση του μέτρου.
Τις αγωνίες και τα βάσανα που έχουν οι άνθρωποι της αρχαϊκής εποχής που έζησε ο Ανακρέων τα αντιμετωπίζει με χιούμορ, ευαισθησία και ποιητική δεξιοτεχνία:
O Aνακρέων ήταν πολύ γνωστός τον 18ο αιώνα στην Γαλλία μέσα από τις μεταφρασμένες Ωδές και τα ποιήματα του Ρωμαίου μιμητή του, Οράτιου (65-8 π.Χ). Οι στοχασμοί τους για την θνητότητα, την παρηγοριά του κρασιού, της αγάπης, της μουσικής και της φύσης είχαν απήχηση στην Αυλή του Λουδοβίκου 15ου.
 |
| Jean-Philippe Rameau |
Έτσι επηρρεάστηκε κι ο Γάλλος συνθέτης μπαρόκ μουσικής Ζαν Φιλίπ Ραμώ ( 1683-1764) κι έγραψε μια όπερα με τον τίτλο "Ανακρέων" όπου με λίγα λόγια ο αρχαίος ποιητής Ανακρέων προσποιείται ότιθα παντρευτεί την προστατευόμενή του Χλόη. Αυτή είναι ερωτευμένη με τον Μπατίλ που κι αυτός βρίσκεται στην προστασία του Ανακρέοντα. Τελικά, ο ποιητής αποκαλύπτει ότι το σχέδιό του ήταν εξαρχής ο γάμος των δύο ερωτευμένων. Το έργο σημείωσε μεγάλη επιτυχία όταν παρουσιάστηκε.
Aς ακούσουμε την άρια της Χλόης από την τρίτη σκηνή "Tendre d' Amour"
Air de Chloé "Tendre Amour", Rameau
Εκτός από τον Ραμώ κι ο Λουίτζι Κερουμπίνι (1760-1842) έγραψε μια δίπρακτη μπαλετική όπερα το 1803. Ο Κερουμπίνι γεννήθηκε στην Ιταλία αλλά πολιτογραφήθηκε Γάλλος και ήταν διευθυντής του Ωδείου των Παρισίων για 22 χρόνια. Ο "Ανακρέων" έκανε πρεμιέρα στη Grand Opera του Παρισιού, στις 4 Οκτωβρίου του ίδιου έτους (1803). Το λιμπρέτο ήταν των Mendouze και St. Aignan. Η όπερα παίχτηκε μόνο για τέσσερις μέρες. Αποδοκιμάστηκε και γελοιοποιήθηκε και το λιμπρέτο θεωρήθηκε αβυσσαλέο. Υπήρξαν εξάρσεις γέλιου σε ορισμένες από τις σκηνές. Πικρόχολοι συνθέτες εναντίον των μουσικών που συνδέονταν με το Ωδείο των Παρισίων, καθώς και λόγω της προκατάληψης σε βάρος των "Γερμανών" συνθετών, ή εκείνων των συνθετών που θεωρούντο ότι συνέθεταν σε ένα πάρα πολύ "πεπατημένο" ύφος, οδήγησαν την όπερα σε μια φοβερή αποτυχία.
 |
| Luigi Cherubini |
H υπόθεση της μπαλετικής όπερας λέει: Η νεαρή εταίρα Κορίνα είναι ερωτευμένη με τον ποιητή Ανακρέοντα χωρίς να ξέρει ότι κι αυτός την αγαπά. Η Κορίνα ετοιμάζει μια γιορτή για τα πεντηκοστά γενέθλια του Ανακρέοντα και προσεύχεται στον φτερωτό θεό Έρωτα να την φέρει κοντά στον ποιητή παρόλη την μεταξύ τους ηλικιακή διαφορά. Έξω μαίνεται καταιγία κι ένας μικροσκοπικός επισκέπτης φτάνει στο σπίτι του Ανακρέοντα βρεγμένος μέχρι το κόκκαλο. Είναι o Έρως μεταμφιεσμένος γιατί τον κυνηγάει η μητέρα του η Αφροδίτη. Χρησιμοποιεί τις ιδιότητές του για να διασκεδάσει όλους όσοι είναι παρόντες. Ο Έρως πλησιάζει τον Ανακρέοντα λέγοντας ένα παραμύθι για τα δυστυχισμένα παιδικά του χρόνια. Μετά κάνει μια φάρσα κάνοντας την Γλυκερία και τον Μπατίλ να ανανεώσουν την δυστυχισμένη ερωτική τους σχέση. Τότε φτάνει ένα μήνυμα από την Αφροδίτη, που μόλις έμαθε ότι ο γιος της το είχε σκάσει. Υπόσχεται να εκπληρώσει την όποια επιθυμία εκείνου που θα τον συλλάβει. Οι καλεσμένοι σύντομα ανακαλύπτουν την μεταμφίεση του Έρωτα και τον δένουν, όμως λυπούνται που τον βλέπουν να κλαέι και τον ελευθερώνουν. Όμως αυτός άρχισε πάλι να κάνει φάρσες και τον δένουν ξανά οπότε τον δηγούν στο άγαλμα της Σοφίας. Η Αφροδίτη είναι έτοιμη να εκπληρώσει τις δύο επιθυμίες του Ανακρέοντα: ότι για όλη την υπόλοιπη ζωή του θα μείνει αφοσιωμένος στην λατρεία του κάλλους και ότι η Κορίνα θα ανταποκριθεί στον έρωτά του.
H εισαγωγή είναι γεμάτη από την μελωδική ιδιοφυΐα του Κερουμπίνι, και περιέχει πολύ λαμπρή και δραματική ορχηστρική γραφή. Είναι μια από τις πολλές Εισαγωγές του Cherubini που έχει αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου, και ήταν ιδιαίτερα αγαπητή στην εποχή του ως ένα οργανικό αριστούργημα.
Luigi Cherubini - Anacréon - Ouverture
Τα χορικά είναι εξαιρετικά καλόγουστα. Αυτά περιλαμβάνουν ένα Βακχικό χορωδιακό αλλά και το χορωδιακό "Pere d' Οrphee". Οι άριες και τα φωνητικά σύνολα παρουσιάζουν επίσης εξαιρετική ομορφιά και χάρη. Και για τους γνώστες της όπερας, η σκηνή της καταιγίδα στο τέλος της πρώτης πράξης θεωρείται ως μια από τις καλύτερες στην ιστορία της όπερας.
Για επίλογο ένα ακόμη ποίημα του Ανακρέοντα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου