Τραγούδια Αγάπης Χωρίς Λόγια

 Η Αγάπη μπορεί να εκφραστεί με μια κίνηση, με ένα βλέμμα, με ένα ποίημα, με ένα έργο τέχνης ή και με μελοποιημένους στίχους. Κάποιες φορές όμως, που τίποτε από τα παραπάνω δεν μπορεί να αποδώσει το αίσθημα κάποιου συνθέτη, τότε αυτός καταφεύγει στην Ευτέρπη, την Μούσα της Μουσικής για να τον εμπνεύσει να γράψει νότες που μετουσιώνονται σε ήχους. Οι ήχοι φεύγουν σαν πουλιά, όμως φέρνουν στον ακροατή το συναίσθημα του συνθέτη. Παρακάτω θα ακούσουμε μερικές τέτοιες συνθέσεις,  "Τραγούδια Αγάπης Χωρίς Λόγια" - ίσως λίγο πιο άγνωστες και κάπως ιδιαίτερες- για να ταξιδέψουμε στα αγάπης σκιρτήματα των συνθετών.

Watteau: The Surprise

 Ο πίνακας του Γάλλου ζωγράφου Αντουάν Βατώ παρουσιάζει έναν κιθαριστή να παίζει μουσική σ' ένα ερωτευμένο ζευγάρι. Φυλάσσεται στο Los Angeles County Museum of Art (LACMA).  Μουσική χωρίς λόγια...

Josef Suk - Love Song (Píseň lásky)

Ο Τσέχος συνθέτης Josef Suk (1874-1935) στο τέλος της εφηβείας του έγραψε ένα Τραγούδι Αγάπης Χωρίς Λόγια όπου μας δηλώνει την παθιασμένη του αγάπη για την κόρη του δασκάλου και μέντορά του Α. Ντβόρζακ, Οτίλιε, την οποία και παντρεύτηκε αργότερα. Ο ανέμελος ρομαντισμός είναι όλο και περισσότερο σπαραχτικός για το σκοτάδι που άρχισε μετά σιγά σιγά να μπαίνει στην ζωή του όταν η αγαπημένη του Οτίλιε πέθανε στα 27 της χρόνια. Το έργο αρχικά γράφηκε για σόλο πιάνο και αποτελεί το πρώτο μιας συλλογής από έξι κομμάτια. Όμως είναι περισσότερο γνωστό στην διασκευή του για βιολί και πιάνο.

Josef Suk - Love Song (Píseň lásky) Op. 7 No.1

Zdeněk Fibich – Lento (Poème) 

Την ίδια εποχή που ο Σουκ έγραφε την συλλογή του με τα έξι κομμάτια για πιάνο, ο μουσικός κόσμος της Πράγας σκανδαλιζόταν από την ερωτική περιπέτεια του συμπατριώτη του Φίμπιχ (1850-1900) με την όμορφη και ταλαντούχα μαθήτριά του Anežka Schulzová, που ήταν κατά 18 χρόνια νεότερή του. Αυτή η ρομαντική ιστορία έφερε στο φως μια από τις πιο εντυπωσιακές συλλογές για έργα για σόλο πιάνο. Η συλλογή του Φίμπιχ " Moods, Imperssions and Souvenirs" ( Διαθέσεις, Εντυπώσεις και Ενθύμια) αποτελείται από σχεδόν 400 μικρά κομμάτια για πιάνο γραμμένα σαν ημερολόγια αγάπης όπου περιλαμβάνονται εντυπώσεις συναισθημάτων, αναμνήσεις γεγονότων που μοιράστηκαν και αναφορές σε σχεδόν κάθε μέρος του σώματος της Ανέτσκα. Το πιο γνωστό από όλα αυτά τα κομμάτια είναι το ζεστό και νοσταλγικό Ποίημα, που έχει γίνει αντικείμενο πολλών και ποικίλων διασκευών. Το 1933 έγινε σουξέ με τον τίτλο My Moonlight Madonna, όπου προστέθηκαν στίχοι από τον Webster και τραγουδήθηκε από τον John McCormack. Θα ακούσουμε πρώτα την αρχική σύνθεση Poema και μετά το τραγούδι.

Fibich - Nalada (Poem)

John McCormack ~ My moonlight Madonna. (Webster / Fibich). 1933

Enrique Granados - The Maiden and the Nightingale from Goyescas

Η ταραγμένη ατμόσφαιρα του κομματιού "Η Κόρη και το Αηδόνι" του Γρανάδος (1867-1916) κινείται μεταξύ ζοφερής απελπισίας και σχεδόν θυμωμένου πάθους. Η θρηνητική μελωδία, βασισμένη σε κάποιο παραδοσιακό τραγούδι της Βαλένθιας χρωματίζεται μοναδικά με την λεπτότητα του ήχου των πλήκτρων και θυμίζει  με εξαιρετική ακρίβεια τον ήχο του αηδονιού. Ένα εφέ από τα  πλέον αυθεντικά  της Ρομαντικής φιλολογίας του πιάνου. Ο ίδιος ο συνθέτης φρόντισε να δώσει την συμβουλή ότι αυτό το κομμάτι "δεν πρέπει να παίζεται με την θλίψη μιας χήρας αλλά με την ζήλεια μιας συζύγου". Μια ενδιαφέρουσα σύσταση δεδομένου ότι αφιέρωσε το έργο στην σύζυγό του Άμπαρο.

Granados - The Maiden and the Nightingale from Goyescas

 Kreisler "Liebesleid"

Για φινάλε θα ακούσουμε το διάσημο έργο του Κράισλερ (1875-1962) που παίζεται σαν "encore" σε πολλά ρεσιτάλ βιολιού. Η ακαταμάχητη γλυκύτητα του ήχου του παιξίματος του Κράισλερ μαζί με τα υπερβολικά (κάποιες φορές) κρατήματα ρυθμού, έφερναν σε απελπισία τους πιανίστες που τον συνόδευαν καθώς το πιάνο έχει  πιο περιορισμένες δυνατότητες για τόσα πολλά κρατήματα. Όμως ο Ραχμάνινοφ (1873-1943),  ο φίλος του, το μετέγραψε για πιάνο κι έδωσε ένα άλλο άρωμα στο "Τραγούδι της Αγάπης".  Η ζαχαρένια μελωδία είναι και τώρα παρούσα, αλλά ο Ραχμάνινοφ προσθέτει μια πιο χιουμοριστική διάθεση και  με εκτυφλωτικές φιγούρες των πιανιστικών δυνατοτήτων, αναμφισβήτητα δικές του, ενισχύει το ύφος του Κράισλερ. Ας ακούσουμε και τις δύο εκδοχές.

Fritz Kreisler plays Kreisler "Liebesleid" in 1930 and 1942

Rachmaninoff plays Kreisler-Rachmaninoff: Liebesleid (1921 rec)

Πίσω από το Τραγούδι της Αγάπης του Κράισλερ δεν κρύβεται κάποια ερωτική ιστορία αλλά ίσως κάποια "αντιπαλότητα" με τον Γιόχαν Στράους τον νεότερο. Ο ρυθμός του κομματιού είναι βαλς και με το έργο αυτό ο Κράισλερ ανταγωνίζεται τα μεγάλα βαλς του Αυστριακού.

Μπορείτε να διαβάσετε κι άλλο άρθρο μου για την αγάπη:

H Μουσική μέσα από τον Έρωτα