Schubert, Σονάτα για πιάνο σε Ντο μείζονα, D.840

 Η Σονάτα αυτή του Σούμπερτ (1797-1828)  ανήκει στα ημιτελή έργα του γι' αυτό έχει και το προσωνύμιο "Reliquie" (Υπόλειμμα, Ημιτελής) και είναι μεν απ' τις τελευταίες του  αλλά πολύ διάσημη. Την έγραψε το 1825, την ίδια χρονιά με την άλλη Σονάτα του γραμμένη στην σχετική σκλίμακα της Σονάτας D. 840, σε Λα ελάσσονα, την D. 845. Οι πρώτες κινήσεις και των δύο συνθέσεων έχουν παρόμοιο εύρος και αρχίζουν κι οι δύο με την ήρεμη εμφάνιση του κυρίου θέματος σε απλές οκτάβες.  Αλλά στα άλλα είναι πολύ διαφορετικές. Η D 845 έχει δύο θέματα εντελώς αντίθετα.

Gábor Melegh:  Franz Schubert, 1827, Hungarian National Gallery

 Η D 840 έχει τα θέματα  σαφέστατα όμοια αν και η απλή φράση της αρχής εμφανίζεται σε μια ποικιλία διαφόρων προσωπείων. Το αρχικό ήρεμο θέμα της πρώτης κίνησης Moderato σταδιακά οδηγείται σε μια τεράστια κλιμάκωση όπου εμφανίζεται το δεύτερο θέμα, που αντανακλά τον ρυθμό του πρώτου θέματος, ενώ η ανάπτυξη κυριαρχείται απ' το πρώτο θέμα. Η χρήση των τριήχων στην μακροσκελή ανάπτυξη συμβάλλει στο εμφανές Μπετοβενικό δράμα. Στην ανακεφαλαίωση το αρχικό θέμα δεν είναι τόσο διακριτό και υπάρχει μεγάλη λεπτότητα. Στην μεγάλη coda χρησιμοποιούνται και τα δύο θέματα.

 Η γενική εντύπωση που αφήνει αυτή η κίνηση είναι ένα είδος Ολύμπιας ηρεμίας που ο Σούμπερτ καταφέρνει να δημιουργήσει με πολύ συνειδητή αρμονική κίνηση. Κι όπως είναι συνηθισμένη η απρόσμενη εξέλιξη της μουσικής του, ο Σούμπερτ  μετά από την έντονη κλιμάκωση  ολοκληρώνει την κίνηση με μια ψιθυριστή υπενθύμιση του αρχικού θέματος.

Το Andante σε μορφή Ρόντο είναι πολύ σκυθρωπό και βαθύτατα θλιβερό. Στην συνέχεια υπάρχει ένα κατευναστικό νανούρισμα όμως σύντομα εμφανίζονται  δραματικές διαθέσεις.

Αυτές οι δύο κινήσεις είναι οι μόνες ολοκληρωμένες της Σονάτας. Οι άλλες δύο κινήσεις, Minuet και Rondo Allegro, είναι ημιτελείς με αβέβαιες τις προθέσεις του συνθέτη.

Schubert Piano Sonata No 15 D 840 C major 'Reliquie' Alfred Brendel

Όλο το έργο έχει πυκνή γραφή, σχεδόν ορχηστρική  και υπάρχει συχνή χρήση επαναλαμβανόμενων νοτών, κάτι που υπονοεί ότι ίσως υπάρχει κάποια σύνδεση με την  Συμφωνία  "Gmunden-Gastein" την οποία ταυτίζουν με την Μεγάλη Συμφωνία D 944 και που αναφέρεται σε κάποιες επιστολές του Σούμπερτ εκείνης της περιόδου. Με τις δύο ολοκληρωμένες κινήσεις αυτής της Σονάτας, την πρώτη δυναμική, ενεργητική και με ένταση ενώ την δεύτερη με ξαιρετικά ευαίσθητο και συναισθηματικό περιεχόμενο φαίνεται να φέρνει στην μνήμη του συνθέτη το αρχαίο ελληνικό θέατρο. 

ΠΗΓΕΣ
Wikipedia
standrewspianoruition
gogale
hyperion