Γίνε Ωκεανός

  

Η θάλασσα ήταν και είναι πάντα μια πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες, μουσικούς, ποιητές και ζωγράφους. Όμως και η μεγάλη κλιματική αλλαγή των τελευταίων χρόνων προβληματίζει όχι μόνο τους επιστήμονες ή τους απλούς ανθρώπους αλλά και τους καλλιτέχνες. Η σύνθεση του Αμερικανού Τζων Λούθερ Άνταμς (γεν.1953) "Γίνε Ωκεανός" ήταν παραγγελία της Συμφωνικής Ορχήστρας του Σιάτλ και παρουσάστηκε για πρώτη φορά στην Αίθουσα Μπεναρόγια στο Σιάτλ στις 20 και 23 Ιουνίου του 2013. Εστιάζεται η σύνθεση στην κλιματική αλλαγή και το λιώσιμο των πάγων στους πόλους. 

                     John Luther Adams

Το έργο αποτελείται από μια και μοναδική κίνηση και η έμπνευσή του έχει προέλευση τους Ωκεανούς της Αλάσκας και του Ειρηνικού Βορειοδυτικά. Ο συνθέτης έδωσε τον τίτλο του από μια φράση του Τζων Κέιτζ προς τιμή του Λου Χάρισον κι εξήγησε τον τίτλο του με το παρακάτω σημείωμα στην παρτιτούρα:
"Η ζωή στην Γη ξεπήδησε απ' την θάλασσα. Καθώς λιώνουν οι πάγοι των πόλων κι ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας, εμείς οι άνθρωποι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο ότι μπορεί για άλλη μια φορά να γίνουμε κυριολεκτικά ωκεανός".

Benaroya Hall

Ίσως είναι το πιο γνωστό έργο του μεγάλης κλίμακας με θέμα την κλιματική αλλαγή των τελευταίων ετών και η παρτιτούρα του για μεγάλη ορχήστρα μοιράζεται σε τρεις χωριστές και χωροταξικά μοιρασμένες ομάδες. Η πρώτη ομάδα βρίσκεται  όσο γίνεται πιο μακριά απ' το κέντρο της ορχήστρας στα δεξιά και αποτελείται από ξύλινα πνευστά, κρουστά και μια άρπα. Η δεύτερη ομάδα βρίσκεται όσο γίνεται πιο μακριά απ' το κέντρο της ορχήστρας στα αριστερά κι όσο πιο μακριά γίνεται κι απ' την πρώτη ομάδα και αποτελείται από χάλκινα πνευστά, κρουστά και μια δεύτερη άρπα. Η δε τρίτη ομάδα που αποτελείται απ' τα έγχορδα, ένα πιάνο και κρουστά σχηματίζει ένα όσο πιο διευρυμένο πέταλο γίνεται στην κύρια κεντρική σκηνή της αίθουσας.  Όπως καταλαβαίνετε, με μια τέτοια διάταξη οργάνων υποβάλεται  ο ακροατής σε αχανή, εκτεταμένα μουσικά κείμενα και το κομμάτι μας προσκαλεί να σκεφθούμε την σκοτεινή μα συνάμα γοητευτική πιθανότητα ενός μελλοντικού κόσμου καλυμμένου με νερό.

Seattle Symphony Orchestra 

Κατά κάποιο τρόπο, η μουσική του Άνταμς είναι μια θαλασσογραφία σαν την εικονική Θάλασσα (La Mer) του Ντεμπυσί, με τα στροβιλιζόμενα κύματα που ηχούν όταν σκάζουν στην παραλία, να δημιουργούν εντάσεις μα και στιγμές ηρεμίας και στο τέλος να μην υποχωρούν αλλά να καταπίνουν τα πάντα.(Η σιωπή του φινάλε είναι εκκωφαντική). Έτσι οι οπαδοί των αποκαλουμένων μινιμαλιστών συνθετών όπως του Φίλιπ Γκλας και του Τζων Άνταμς (συνωνυμία) θα βρουν καταφύγιο και στην σύνθεση του Τζων Λούθερ Άνταμς. Το "Γίνε Ωκεανός" σε συνοδεύει μέσα του και σε καταπίνει. Είναι πανέμορφο, σκοτεινά υπέροχο και σε αναστατώνει κυριολεκτικά.

Η σύνθεση βραβεύθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ Μουσικής το 2014 και το βραβείο Γκράμμι το 2015 για την καλύτερη σύνθεση κλασικής σύγχρονης μουσικής. Το 2019 οι αρθρογράφοι του The Guardian το κατέταξαν μέσα στις 10 καλύτερες μουσικές συνθέσεις απ' το 2000.

Ο Τζων Λούθερ Άνταμς κτίζει την μουσική του σε υπερβολικά κομψές αν και ιδιαίτερα ασυνήθιστες δομές. Αν και  προορίζεται για τις συνήθεις αίθουσες συναυλιών, το "Γίνε Ωκεανός" - που αντιπαραθέτει τρεις μικρές ορχήστρες εντός ενός μεγαλύτερου συνόλου - λειτουργεί έντονα και μ' ένα ενστικτώδη τρόπο καθώς ο Άνταμς βυθίζει τους ακροατές σε κύματα αλμυρού νερού.

Become Ocean

Το "Γίνε Ωκεανός", μετά τις παραστάσεις του στο Σιάτλ με την Συμφωνική του Σιάτλ, παρουσιάστηκε και στο Κάρνεγκι Χωλ κι έκανε την πρώτη του ηχογράφηση, η οποία είναι το βίντεο του άρθρου. Υπό την μπαγκέτα του μαέστρου Ludovic Morlot, η παράσταση είναι δυναμική και γεμάτη συναίσθημα που ενισχύεται απ' τον ξεκάθαρο ήχο που ακόμη και ο πιο μικρός αρπισμός της άρπας ή του πιάνου ξεχωρίζουν αξιοσημείωτα απέναντι στους πλούσιους ήχους των χάλκινων και των εγχόρδων. Ένα δυνατό έργο που ήλθε ο καιρός του να ακουστεί.

ΠΗΓΕΣ
Wikipedia
BBC Music
NPR Μusic