Οι Τέχνες και οι Ώρες

 Οι Τέχνες και οι Ώρες - «The Arts and The Hours» - είναι ένα ιντερλούδιο από την τελευταία όπερα του Rameau, «Les Boréades», που γράφτηκε το 1763 όταν ο Rameau  (1683-1764) ήταν 80 ετών. 

Salvador Dali; The Persistence of Memory (or The Melting Clocks) 

Το Les Boréades είναι  μια λυρική τραγωδία που επενδύεται μουσικά, ένα είδος όπερας, σε πέντε πράξεις. Είναι το τελευταίο από τα πέντε τέτοια έργα του. Το λιμπρέτο, που αποδίδεται στον Louis de Cahusac (1706–1759), βασίζεται με κάποια ελευθερία στον ελληνικό μύθο του Abaris του Υπερβόρειου και περιλαμβάνει μασονικά στοιχεία. Οι Βορεάδες είναι απόγονοι του Βορέα.

(Ο Άβαρις ήταν, κατά την αρχαία ελληνική παράδοση, μάγος, θεραπευτής και ιερέας του Απόλλωνα στον οποίο έχουν αποδοθεί διάφορα κατορθώματα. Πατρίδα του θεωρούνταν η χώρα των Υπερβορείων. Λεγόταν ότι διέθετε το χάρισμα της προφητείας και πως εξαιτίας αυτού αλλά και για το σκυθικό του ντύσιμο, την απλότητα και την τιμιότητά του, είχε προκαλέσει μεγάλη εντύπωση στους Έλληνες, οι οποίοι τον είχαν σε μεγάλη εκτίμηση. Σύμφωνα με τον φιλόσοφο Ιάμβλιχο στην Υπερβορεία ο ο Απόλλωνας του έδωσε ένα χρυσό βέλος, πάνω στο οποίο αυτός ταξίδεψε σε διάφορα μέρη της γης, χωρίς να τρέφεται. Μία παράδοση λέει πως οικοδόμησε στη Σπάρτη ναό της Σωτείρας Κόρης (Περσεφόνης). )

Η όπερα βασίζεται σε έναν ελληνικό μύθο και το ιντερλούδιο φέρει έναν κάπως μακροσκελή τίτλο: «Η άφιξη των Μουσών, των Ζέφυρων, των Εποχών, των Ωρών και των Τεχνών». 

Les Boréades, RCT 31, Acte IV, Scène IV: Entrée pour les Muses, les Zéphyres, les Saisons,...

Ο Ólafsson έκανε μεταγραφή του ιντερλούδιου  για πιάνο επειδή το ηχόχρωμά του επιτρέπει νέες και ενδιαφέρουσες υφές σε ένα κομμάτι που φαίνεται τόσο μπροστά από την  εποχή του. Έχει τόσο  πλούσιες αρμονίες των 9ων και 11ων που θα μπορούσε κανείς σχεδόν να φανταστεί τον Μάλερ να  τις γράφει στα τέλη του 19ου αιώνα. 

Καθώς όλα αυτά τα μυθικά όντα (οι μούσες, οι ζέφυροι, οι εποχές και οι ώρες) που καλούνται στη σκηνή έχουν κάποια σχέση με τις τέχνες και με το πέρασμα του χρόνου, ο Ólafsson επέτρεψε στον εαυτό του να ονομάσει τη μεταγραφή του απλώς «Οι Τέχνες και οι Ώρες».

Φωτο από Pinterest 

Αυτός ο τίτλος μας φέρνει στο νου την  γνωστή  λατινική  φράση «Ars longa, vita brevis» (η τέχνη είναι μακρά,  ο βίος βραχύς). Σχεδόν τρεις αιώνες μετά το θάνατό του, η κληρονομιά της τέχνης του εξακολουθεί να μεγαλώνει, με έργα που εξακολουθούν να ανακαλύπτονται, να κάνουν πρεμιέρα και να επιστρέφουν από την αφάνεια.

Ας ακούσουμε την έξοχη πιανιστική μεταγραφή του Όλαφσον κι ας αναλογιστούμε την προσφορά της τέχνης  σε όλα της τα είδη ανά τους αιώνες.

Rameau, Ólafsson: The Arts and the Hours

ΠΗΓΕΣ
Wikipedia
Gumroad
YouTube