Ο Κορυδαλλός στην Τέχνη

 Ο κορυδαλλός είναι ένα πτηνό με περίτεχνο και δυνατό κελάηδημα που μπορεί να φτάσει σε υψηλούς τόνους. Εξ αιτίας αυτών των μελωδικών του ήχων για το ανθρώπινο αυτί  οι κορυδαλλοί έχουν κορυφαία θέση στην μουσική και στην λογοτεχνία. 

Στην Μυθολογία ο κορυδαλλός συμβολίζει το ξύπνημα της μέρας.
Και ο Σαίξπηρ στο σονέτο 29 γράφει για τον κορυδαλλό:
‘The lark at break of day arising, from sullen Earth, sings hymns at Heaven’s gate.'
[Ο κορυδαλλός στο ξύπνημα της μέρας απ' την σκυθρωπή Γη, τραγουδάει ύμνους στην Είσοδο του Παραδείσου]

Ζωγραφική: Archibald Thorburn

Στη μουσική υπάρχουν δυο εξαιρετικά έργα με θέμα τους τον κορυδαλλό.

1.Για βιολί και ορχήστρα:
 Ralph Vaughan Williams: The Lark Ascending (Ο Κορυδαλλός που Ανεβαίνει)

Είναι ένα βουκολικό έργο υπερβατικής ομορφιάς και δύναμης του Βρετανού συνθέτη Ραλφ Βων Ουίλιαμς (1872-1958).  Οι δύο αγάπες του Βων Ουίλιαμς  ήταν η ποίηση και το βιολί. Είχε σπουδάσει βιολί και το προτιμούσε από το πιάνο. Όσο για τους ποιητές θαύμαζε τους Βρετανούς ποιητές του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού.  Ο συνθέτης εμπνεύσθηκε το έργο αυτό από ένα ποίημα του Τζωρτζ Μέρεντιθ (George Meredith) που αποτελείται από 122 στίχους και φέρει τον ίδιο τίτλο "Ο Κορυδαλλός που Ανεβαίνει". Ο Βων Ουίλιμας συμπεριέλαβε ένα μικρό απόσπασμα του ποιήματος στο εσώφυλλο της έκδοσης. 

Ανεβαίνει κι αρχίζει να κάνει κύκλους,

Εγκαταλείπει την αργυρή αλυσσίδα του ήχου,

Πολλών κρίκων χωρίς διακοπή

Σε τσιρίγματα, σφυρίγματα, λυγίσματα και τρέμουλα.

Γιατί τραγουδώντας μέχρι να γεμίσει ο ουρανός του

Είναι σταλαγματιές αγάπης για την γη 

Και όλο ανεβαίνοντας κι ανεβαίνοντας

Η κοιλάδα μας είναι το χρυσό του κύπελο

Κι αυτός το κρασί που ξεχειλίζει

Να μας ανεβάζει μαζί του καθώς πάει.

Μέχρι να χαθεί στα εναέρια δαχτυλίδια του

Στο φως και μετά στα φανταχτερά τραγούδια του.

(η μετάφραση είναι δική μου) 

Hilary Hahn - V. Williams "The Lark Ascending"

2.Για φωνή και πιάνο:
Glinka: The Lark

O Glinka (1807-1857) Ρώσος συνθέτης έγραψε το 1840 έναν κύκλο τραγουδιών με τον τίτλο "Αποχαιρετισμός στην Αγ. Πετρούπολη". Ο κύκλος αποτελείται από στίχους ποιημάτων δημοφιλών Ρώσων ποιητών της εποχής όπως του Πούσκιν, του Ζουκόφσκυ και άλλων. Έγραψε αυτές τις συνθέσεις σε μια εποχή που πέρναγε πολλές δυσκολίες στην ιδιωτική του ζωή. Η υγεία του είχε αρχίσει να κλονίζεται, η γυναίκα του που πάντα είχε μια δυσαρέσκεια για την μουσική του, τον παράτησε για έναν άλλον άνδρα χωρίς να του δώσει έστω διαζύγιο πρώτα. Το τραγούδι "Ο Κορυδαλλός" είναι το 10 του κύκλου και οι στίχοι ανήκουν στον στενό φίλο του Γκλίνκα και Ρώσο θεατρικό συγγραφέα Nestor Kukolnik (1809-1868). Οι στίχοι σε δική μου μετάφραση από τα αγγλικά:

Ανάμεσα σε ουρανό και γη ένα τραγούδι ακούγεται

Μια ατέλειωτη ροή ήχου ξεχύνεται όλο και πιο δυνατά

Αθέατος ο τραγουδιστής μέσα στον αγρό που ακούγεται τόσο δυνατά

Πάνω απ' το ταίρι του ο ηχηρός κορυδαλλός.

Ο άνεμος μεταφέρει το τραγούδι, σε ποιαν, δεν ξέρει

Αυτή που της το τραγουδάει, θα καταλάβει από ποιόν είναι.

Συνέχισε ασταμάτητα τραγούδι μου της γλυκιάς ελπίδας

Κάποια με θυμάται κι αναστενάζει κρυφά.

Galina Vishnevskaya Sings Mikhail Glinka's "The Lark"

Ο Mily Balakirev, (1837-1910) Ρώσος συνθέτης, πιανίστας και μαέστρος πήρε αυτή την υπέροχη μελωδία του Glinka κι έφτιαξε την παρακάτω εκπληκτική μεταγραφή για πιάνο:

Glinka/Balakirev - The Lark (Kissin)

 Ο ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος έχει γράψει ένα ποίημα με θέμα τον κορυδαλλό

Ο Κορυδαλλός

Γλυκά θροΐζουν γύρω μου τα δένδρα. Τι υψηλός και αίθριος

που είναι ο ουρανός! Μες στην ψυχή μου το ουράνιον τόξον

και στην καρδιά μου μέσα —στιλπνός, πασίχαρος

κορυδαλλός— λαλεί ο μικρός μου γιος.

Τέλος,  ένα βίντεο με την αυθεντική φωνή του κορυδαλλού

Skylark. Singing and chirping birds in the spring sky